Topsport gaat over het elke dag een beetje beter te willen doen, het gaan voor het maximale resultaat, tot de top van de wereld (willen) behoren. Maar het gaat vooral over mensen die samen dromen najagen en ambities waarmaken. Het belang van een cultuur die een context creëert waarbinnen ambities waargemaakt kunnen worden, vraagt om omgangsvormen waarbij we elkaar ondersteunen en uitdagen en om kunnen gaan met alle facetten die bij topsport horen. Soms schuurt dat en kent het complexe momenten. De roep om een verantwoorde topsportcultuur waarin we dit samen de juiste invulling geven is duidelijker dan ooit en vraagt ook de juiste aandacht.

Topsportcultuur is niet zozeer gevangen in de regels op papier, maar het gaat om de interactie tussen mensen. Wat voor de één gewenst en fatsoenlijk is, ervaart de ander als ongewenst en onfatsoenlijk. Daarom is het voeren van de dialoog over waarden, gedrag en omgangsvormen belangrijk voor het neerzetten van een goede topsportomgeving. Met name daar waar het schuurt en het spanningsveld wordt ervaren, is het voeren van het gesprek essentieel. Op die manier kunnen vraagstukken vroegtijdig worden besproken. Daarmee wordt de kans op een juiste cultuur vergroot, en de kans op mogelijke misstanden verkleind.

Iedereen die actief is in de topsportcontext heeft een rol en verantwoordelijkheid in het creëren van en zorgdragen voor een verantwoorde topsportcultuur. Het gaat hierbij om technisch directeuren, (bonds)coaches, sporters en experts binnen topsportprogramma’s, plus TeamNL (centra) medewerkers. Om de juiste bijdrage te kunnen leveren is het van belang bewustwording te creëren bij alle betrokkenen over hun verwachtingen en hun verantwoordelijkheden.  

Om een verantwoorde topsportcultuur binnen een TeamNL-programma of TeamNL centrum te creëren en borgen, is vanuit NOC*NSF een expert Topsport en integriteit beschikbaar. Met behulp van de expert kan de huidige topsportcultuur in kaart worden gebracht, het proces naar een verbeterde topsportcultuur worden begeleid en kunnen gerichte adviezen helpen bij het borgen hiervan.

Een essentieel onderdeel van integriteit is de preventie en handhaving op integriteitsschendingen, zoals doping, matchfixing en grensoverschrijdend gedrag. Dit vormt de basis van waaruit we verder kunnen denken.

Maar het borgen van een verantwoorde topsportcultuur is een breder vraagstuk. De dialoog moet doorlopend worden gevoerd over gedrag en omgangsvormen die positief werken op de kwaliteit van hoe we met elkaar omgaan, met daarbij horende dilemma’s en uitdagingen die zich zullen voordoen. Door continu aandacht te hebben voor de drie elementen van integriteit, wordt bijgedragen aan het versterken van het fundament van topsport.