Basketbal

Matchfixing

Matchfixing, ofwel sportmanipulatie, is een thema dat de afgelopen jaren ook in Nederland nadrukkelijk op de agenda staat. NOC*NSF vindt de integriteit van sport en een eerlijk competitieverloop van groot belang, maar ook de bescherming van topsporters en hun begeleiders tegen fixers en criminele organisaties.

Om matchfixing en betting tegen te gaan, heeft NOC*NSF een instrumentarium ontwikkeld, gebaseerd op de adviezen van het International Olympisch Comité (IOC) en de ervaring en kennis van de KNVB. Daarnaast werken veel partijen samen rondom het thema, zowel nationaal als internationaal.

Een bedreiging voor de sportwereld

Matchfixing voorkomen en bestrijden kan de sport niet alleen. Daarvoor is nauwe afstemming met onder andere de overheid, opsporingsdiensten, de kansspelautoriteit en kansspelorganisaties noodzakelijk. In Nederland is hiervoor een Nationaal Platform ingericht waar NOC*NSF aan deelneemt. Matchfixing is een internationaal fenomeen dat niet ophoudt bij de landsgrenzen. NOC*NSF steunt de ontwikkeling om internationaal tot samenwerking en regelgeving te komen. Het is daarom belangrijk dat sporters weten wat matchfixing is, welke vormen er zijn en wat zij kunnen doen als ze worden benaderd om een wedstrijd te manipuleren.

In deze video leggen we dat uit.

Regelgeving

Blauwdruk tuchtregels

NOC*NSF heeft een blauwdruk tuchtregels (pdf) ter bestrijding van matchfixing en betting ontwikkeld. Deze is vastgesteld in de Algemene vergadering (AV) van 20 mei 2014. Topsportsponden in Nederland hebben deze in de eigen reglementen geïmplementeerd. In de voorlichting krijgen de nieuwe regels uitgebreid aandacht, evenals de mogelijke verschillen met regels in het buitenland waar topsporters mee te maken kunnen krijgen.

Wet kansspelen op afstand

Op 1 april 2021 is de Wet kansspelen op afstand (Wet Koa) in werking getreden. Een half jaar nadat deze wet van kracht werd, is de Nederlandse markt voor legale online kansspelen opengegaan. Een voorwaarde om via internet kansspelen aan te mogen bieden, is een vergunning van de Kansspelautoriteit.

Het gevolg van de Wet Koa is dat diverse online gokbedrijven in Nederland de markt hebben betreden en dat het kansspelaanbod op Nederlandse competities en toernooien toeneemt. NOC*NSF heeft in Tweede Kamer aandacht gevraagd voor voorlichting aan sporters en monitoring om matchfixing te voorkomen en te bestrijden. NOC*NSF is van mening dat dit zou moeten worden bekostigd door de branche van online gokbedrijven of door de rijksoverheid, omdat deze partijen respectievelijk veel omzet (pdf, Engels) en kansspelbelasting draaien dankzij wedstrijden die worden georganiseerd door de sport, zonder dat hierbij een fair share naar de sport gaat.

Code betrouwbaar spel & sponsoring

De gezamenlijke sport (KNVB, ECV, CED en NOC*NSF) hebben de Code betrouwbaar spel & sponsoring opgesteld. Deze voorziet in een integere en heldere samenwerking tussen kansspelaanbieders en sportorganisaties. Er is daarbij een zorgvuldige afweging gemaakt tussen het belang van commerciële kansen voor de sport en de bescherming van het spel, de sporter en de fan.

We willen onrechtmatige invloed en eventuele belangenverstrengeling bij sponsoring door een kansspelaanbieder voorkomen. Daarbij blijven de commerciële kansen voor (nieuwe) kansspelaanbieders om een aantrekkelijk sportweddenschappenaanbod te kunnen aanbieden wel bestaan.

  1. Lees de Code betrouwbaar spel & sponsoring

Monitoring

NOC*NSF is onderdeel van het Integrity Betting Intelligence System (IBIS) van het IOC. Hiermee krijgen NOC*NSF en aangesloten sportbonden toegang tot een netwerk van gegevens, zoals verdachte gokbewegingen en andere signalen die kunnen duiden op matchfixing en illegale weddenschappen van sporters op hun eigen competities. Tot op heden heeft NOC*NSF geen signalen uit dit systeem ontvangen.

Signalen uit het systeem komen binnen bij een Single Point of Contact. Die bespreekt eventuele signalen met een contactpersoon bij het Openbaar Ministerie. Op basis van dit gesprek wordt bekeken of het signaal direct gedeeld kan worden met sportbonden. Afhankelijk van het signaal kan het Openbaar Ministerie of de sportbond een onderzoek starten. Sportbonden kunnen hierbij gebruikmaken van de onderzoekscommissie die hiervoor is opgericht bij het Instituut voor Sportrechtspraak.

Vanuit Nederland kunnen ook signalen worden gedeeld in het systeem. Dit kunnen de signalen zijn die binnen komen via het Centrum Veilige Sport Nederland. In overleg met de melder en ook Openbaar Ministerie zal worden besloten of een signaal kan worden gedeeld met partijen binnen in het netwerk van IOC met partijen voor wie de informatie van meerwaarde is.

Verscheidene competities in Nederland worden gemonitord op oneigenlijke bewegingen die zouden kunnen duiden op matchfixing. Dit gebeurt door Sportradar. Signalen uit dit monitoringsysteem worden gedeeld met de informatie coördinator matchfixing, politie en met sportbonden.

  1. Centrum Veilige Sport Nederland

Handhaving en sanctionering

Hoewel matchfixing in Nederland niet als specifiek strafbaar feit genoemd wordt in het Wetboek van Strafrecht, is het vrijwel altijd strafbaar gesteld. Dit komt doordat het onder andere strafbare feiten valt, zoals:

Het manipuleren van sportwedstrijden kan vaak in verband worden gebracht met criminele organisaties (deelnemen aan misdadige organisaties is eveneens een strafbaar feit, zie Artikel 140) en maakt zo deel uit van de criminele inmenging in de sport. In Nederland is het Openbaar Ministerie belast met de opsporing en vervolging van strafbare feiten. 

In de gevallen dat een de melding over matchfixing of gokken op eigen wedstrijden strafbaar is aan tuchtregels van de sportbond is het aan de tuchtcommissies van de sportbonden of ISR om een sanctie op te leggen. Dat kan een berisping zijn, een boete, een schorsing of royement. Het type sanctie en de hoogte ervan is aan de tuchtcommissie om te bepalen. In de gevallen dat matchfixing gepaard gaat met een misdrijf (fraude, bedreiging) kunnen daders ook strafrechtelijk worden vervolgd.

Preventie en voorlichting

Om sportverenigingen te helpen bij het voorkomen en bestrijden van matchfixing, heeft NOC*NSF voorlichtingsmateriaal beschikbaar gesteld. Deze voorlichting wordt gegeven op TeamNL Centra, maar ook aan groepen topsporters op verzoek van sportbonden.

Als aanvulling op deze voorlichtingsbijeenkomsten biedt NOC*NSF een e-learning over matchfixing aan. Deze module kan gevolgd worden door topsporters, talenten, scheidsrechters, coaches en clubeigenaren.

  1. E-learning Matchfixing

Vragen? Of advies nodig? Neem contact op met