Inspiratie uit de jeugdsport: plezier staat centraal

Sporten speelt een belangrijke rol in de fysieke en mentale ontwikkeling van kinderen, maar bovenal moet sporten leuk zijn. Een doel uit het jeugdplan is dan ook dat jongeren in elke levensfase en op elk ambitieniveau dagelijks plezier beleven aan sport. Deze doelstelling draagt bij aan de ambitie om van Nederland het sportiefste land ter wereld te maken. Door het hele land zetten sportclubs zich in om dit sportplezier te realiseren. Ze ontwikkelen initiatieven zoals vernieuwende teamindelingen of bewustwordingsacties voor ouders langs de zijlijn. Sportclubs laten zien dat jeugdsport meer is dan winnen en presteren. In dit artikel belichten we inspirerende voorbeelden en belangrijke terugkerende thema’s.

Klik op de voorbeelden om het volledige artikel van de sportclub te lezen.

Een sociaal veilige sportplek creëren

Tour de Cultuur 

Een sociaal veilige sportomgeving is de basis voor sportplezier en ontwikkeling. SV Venray en VV Bavel zetten hier actief op in. Voetbalvereniging SV Venray richt zich met het concept Tour de Cultuur op een inclusieve sportomgeving waarin iedereen zich welkom voelt. Door middel van gesprekken met lokale gemeenschappen en activiteiten zoals een multiculturele zeskamp bevordert de club onderlinge verbondenheid. Dit helpt bij het doorbreken van barrières en zorgt ervoor dat kinderen van alle achtergronden met plezier kunnen sporten.

De groene kaart 

Een ander voorbeeld is de groene kaart, een initiatief bij verschillende voetbalverenigingen in Breda. Jeugdspelers die zich sportief gedragen, ontvangen een groene kaart die ze kunnen inwisselen voor een gratis consumptie in de kantine. Dit systeem stimuleert respectvol gedrag en helpt een positieve cultuur op en rond het veld te bevorderen.

Verantwoorde ontwikkeling als basis voor sportplezier

Naast een veilige omgeving is het belangrijk dat kinderen zich op een verantwoorde manier ontwikkelen. Dit betekent een evenwicht tussen plezier, motorische groei en mentale balans.

MNC Dordrecht 

Bij MNC Dordrecht wordt een gestructureerd jeugdbeleid gehanteerd dat aansluit op de KNZB Jeugdsportvisie. De club werkt met drie fasen: de actieve start met het ABC-diploma, het FUNdament en de Leer Trainen-fase. Hierdoor krijgen kinderen een brede motorische ontwikkeling, leren ze spelenderwijs zwemmen en worden ze stap voor stap voorbereid op zwemsporten.

PiT

Turnclub Passie in Turnen (PiT) richt zich op de persoon achter de sporter. In plaats van uitsluitend technische vaardigheden te trainen, ligt de nadruk op plezier en intrinsieke motivatie. Trainers creëren een veilige omgeving waarin kinderen zich in hun eigen tempo kunnen ontwikkelen, zonder overmatige prestatiedruk.

Warrior Academy

Ook de Warrior Academy heeft een innovatieve aanpak, waarbij vechtsport wordt gecombineerd met mentale en sociale ontwikkeling. Kinderen verdienen slipjes op basis van zowel sporttechnische als sociale vaardigheden. Door psychofysieke trainingen en ouderbetrokkenheid worden kinderen niet alleen fysiek sterker, maar ontwikkelen ze ook belangrijke levensvaardigheden zoals discipline en zelfvertrouwen.

Een passend aanbod voor iedereen

Elke sporter is uniek en heeft verschillende behoeften. Clubs zoals HC Hoeksche Waard, SV Blauw-Wit en ST SIOL/JVC passen hun aanbod hierop aan.

HC Hoeksche Waard 

HC Hoeksche Waard introduceerde een vernieuwde teamindeling waarbij jeugdspelers kunnen kiezen uit vier teamprofielen: oranje = fanatiek en ambitieus, geel = sociaal en ontspannen, groen = basistechniek en rustig, blauw = hard trainen met gezelligheid. Samen met hun ouders bepalen zij welk profiel het beste bij hen past. Hierdoor worden kinderen in teams geplaatst die aansluiten bij hun sportieve en sociale behoeften, wat het plezier en de motivatie verhoogt.

SV Blauw-Wit 

SV Blauw-Wit in Nijmegen heeft ervoor gekozen om tot en met Onder 12 geen selecties te maken. Teams worden ingedeeld op basis van inschrijving en vriendschappen, in plaats van prestatieniveau. Dit voorkomt prestatiedruk op jonge leeftijd en zorgt ervoor dat alle kinderen gelijke kansen krijgen om zich te ontwikkelen binnen de sport.

Circuittrainingen

Voetbalvereniging ST SIOL/JVC introduceerde circuittrainingen waarbij teams worden ingedeeld op basis van motivatie in plaats van niveau. Dit zorgt voor meer plezier en betrokkenheid bij de spelers. Bovendien worden de trainingen verzorgd door geschoolde trainers, waardoor vrijwilligers worden ontlast en het vrijwilligerswerk binnen de club toegankelijker blijft.

Uniek jeugdmodel

Volleybalvereniging Aetos uit Arnhem onderscheidt zich met een uniek jeugdmodel waarin jeugdspelers vanaf ongeveer 11 jaar zelf kiezen of ze op prestatief of recreatief niveau willen volleyballen. Spelers hebben de keuze uit de topsportlijn, de wedstrijdlijn of de Just4Fun-lijn, afhankelijk van hun persoonlijke ambitie en motivatie. Ouders, trainers of technische commissies hebben geen beslissende rol in deze keuze. Door deze vrijheid voelen kinderen zich eigenaar van hun eigen sportpad, wat resulteert in meer sportplezier, hogere betrokkenheid en een verdubbeling van het aantal jeugdteams. Aetos ondersteunt deze aanpak met ouderbijeenkomsten, proeftrainingen en jaarlijkse tevredenheidsenquêtes.

De rol van ouders in de sportbeleving

Ouders spelen een cruciale rol in de sportervaring van hun kinderen. Clubs zoals BSV Boeimeer, HC Hoeksche Waard en Turnclub PiT zetten actief in op ouderbetrokkenheid.

Lolly-actie

De ‘lolly-actie’ van BSV Boeimeer is een goed voorbeeld van hoe oudergedrag langs de lijn op een speelse manier kan worden beïnvloed. Ouders kregen een lolly uitgereikt om schreeuwen tijdens wedstrijden te verminderen. Dit zorgde niet alleen voor een luchtige sfeer, maar bood ook een laagdrempelige manier om met ouders in gesprek te gaan over een sportieve en positieve omgeving voor de jeugd.

Ouders bij de teamindeling betrekken

HC Hoeksche Waard betrekt ouders bij de teamindeling door hen samen met hun kinderen te laten kiezen welk teamprofiel het beste aansluit bij hun wensen. Dit maakt het proces transparanter en zorgt voor meer draagvlak bij zowel kinderen als ouders.

Sport, school en thuis

Bij Turnclub PiT wordt ouderbetrokkenheid ingezet om de balans tussen sport, school en thuis te ondersteunen. Door een veilige driehoeksverhouding te creëren tussen trainers, ouders en kinderen, blijft de nadruk liggen op plezier en persoonlijke groei, zonder dat prestatiedruk de overhand krijgt.

Motivatie en plezier als drijvende kracht

Uiteindelijk draait jeugdsport om plezier. Clubs zoals MNC Dordrecht, SV Blauw-Wit en ST SIOL/JVC zetten zich in om sportplezier te maximaliseren.

• Bij MNC Dordrecht wordt competitie geleidelijk en op een speelse manier geïntroduceerd, waardoor kinderen plezier blijven houden in hun sport en niet voortijdig afhaken.
• SV Blauw-Wit laat zien dat een focus op vriendschap en spelplezier, in plaats van prestatiedruk, zorgt voor gemotiveerde kinderen die langer blijven sporten.
• Bij ST SIOL/JVC versterkt circuittraining het plezier doordat kinderen op basis van motivatie worden ingedeeld. Dit zorgt voor een positieve trainingssfeer waarin iedereen zich op zijn eigen tempo kan ontwikkelen.

Leerpunten

De genoemde voorbeelden laten zien hoe sportclubs in Nederland zich inzetten voor een leven lang sportplezier. De belangrijkste leerpunten zijn:

• Persoonlijk contact en betrokkenheid zijn essentieel. Initiatieven werken het best wanneer er direct gesprek en interactie is met leden, ouders en vrijwilligers.
• Betrek de doelgroep actief, zoals jeugdleden, ouders en jeugdcoaches. Laat hen meedenken en meepraten over beleid, teamindelingen en initiatieven. Dit vergroot draagvlak en zorgt voor betere besluiten.
• Werk aan diversiteit en sociale cohesie binnen de club. Een open cultuur waarin iedereen zich welkom voelt, versterkt de onderlinge verbinding en inclusiviteit.
• Zorg voor meerdere initiatiefnemers of een projectgroep bij nieuwe plannen. Dit vergroot het draagvlak en zorgt voor betere borging in de organisatie.
• Richt je specifiek op jeugd bij het ontwikkelen van beleid of initiatieven. Hun belevingswereld vraagt om gerichte keuzes en een kindgerichte aanpak.
• Stel altijd het plezier en de ontwikkeling van het kind centraal. Vraag je bij elk initiatief af: Wat betekent dit voor het plezier en de ontwikkeling van de jeugdsporter?
• Evalueer regelmatig. Werkt het zoals bedoeld? Heeft het het gewenste effect?
• Durf te experimenteren. Soms is het een kwestie van ‘trial and error’. Begin gewoon en leer onderweg.
• Kijk om je heen en leer van anderen. Er zijn al veel mooie voorbeelden waar je je voordeel mee kunt doen – je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden

Deze initiatieven zijn een inspiratiebron en onderstrepen dat vernieuwing in de jeugdsport een krachtig middel is om kinderen in beweging te houden. Want sport gaat niet alleen om fit blijven, maar vooral om groeien, verbinden en plezier maken.

Zelf aan de slag