Shutterstock 1448012630

High5! stappenplan - voor een veilige en integere sportclub

Iedere sporter verdient een sociaal veilige sportomgeving, waar geen ruimte is voor grensoverschrijdend gedrag. Het High5! stappenplan helpt sportclubs hiermee op weg door praktische tips, ondersteuningsmiddelen en extra informatie. Zo krijgt jouw sportclub een duwtje in de rug en werken we samen aan een veilige sport voor iedereen.

Ga hieronder verder met stap 3 van het High5! stappenplan: Wat gaan we doen?

Stap 3. Wat gaan we doen?

Als sportclub kan je, door goede en heldere afspraken te maken, veel duidelijkheid creëren over de omgangsnormen. Zo weten leden, vrijwilligers en andere betrokkenen waar de club voor staat. Maar goede afspraken nemen ook twijfels weg. In deze stap wordt stilgestaan bij die afspraken én hoe je ze kunt communiceren.

Gedragscodes en concrete maatregelen

Het uitgangspunt zijn de door de bond opgestelde gedragscodes. De bond is verplicht deze gedragscodes op te nemen in het beleid. De gedragscodes van NOC*NSF kunnen hierbij ook als voorbeeld dienen. 

Maar, iedere sport en iedere club is anders en dat betekent dat je, naast het overnemen van de geldende gedragscodes, ook eigen gedragsregels kunt formuleren. Door de gedragscode en -regels af te stemmen met de vrijwilligers en de leden zorg je voor een groter draagvlak én krijg je de zekerheid dat de regels passen bij de sportomgeving.

Concrete maatregelen

Het bestuur kan concrete maatregelen nemen om de veiligheid binnen de sportclub te vergroten, door bijvoorbeeld gebruik te maken van het vier-ogenprincipe. Dat betekent dat een volwassene altijd moet kunnen meekijken of meeluisteren met een trainer-coach of vrijwilliger.

Check ook de veiligheid van het sportterrein. Hoe staat het met de verlichting? Zijn er delen van het terrein waar sporters zich onveilig voelen? Maak afspraken met de gemeente over de verlichting. Zorg dat één bestuurslid hiervoor verantwoordelijk is. 

Diversiteit en inclusie

Ook onderwerpen zoals diversiteit en inclusie kan je meenemen in de gedragscode. Hoe ga je bijvoorbeeld om met bepaalde vragen rondom LHBTIQ+? 

Je kunt hier beleid en regels op vormgeven aan de hand van de handreiking gender- en seksediverse personen in de sport. In deze handreiking staan praktische tips voor de sportclub rondom verschillende situaties die zich op jouw sportomgeving kunnen voordoen. 

  1. Gedragscodes NOC*NSF
  2. Gedragsregels opstellen als club

Zorg voor sportbegeleiders van onbesproken gedrag

Natuurlijk wil je dat de sportbegeleiders van onbesproken gedrag zijn. Er zijn vier stappen voor het aanstellen van betrouwbare sportbegeleiders (betaald/vrijwilliger).

  1. Vraag aan alle sportbegeleiders, vrijwilligers en bestuursleden om een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag). In het gesprek kun je aangeven waarom dit belangrijk is. Je kan ook gebruik maken van de voorbeeldbrief om aandacht te vragen voor een VOG onder vrijwilligers. Voor sportclubs is het aanvragen van een VOG gratis.
  1. Check referenties bij sportclubs waar de sollicitant actief was. Doe dit niet alleen bij het bestuur, maar ook bij een sportend lid of sportouders van de vorige sportclub van een sollicitant.
  2. Vraag alle vrijwilligers en betaalde krachten om hun handtekening te zetten onder het tuchtrecht. Dit schept duidelijkheid en maakt dat je iemand kan aanspreken op grensoverschrijdend gedrag.
    1. Leden van de club zijn via hun lidmaatschap gebonden aan de bond en daarmee aan het sporttuchtrecht. Zij hoeven deze verklaring dus niet te ondertekenen; dat hebben zij al gedaan in het lidmaatschapscontract.
    2. Let erop dat óók in de overeenkomst met begeleiders en trainer-coaches die worden ingehuurd, aangesteld of níet onder de sportbond vallen, de onderwerping aan tuchtrecht zijn opgenomen.
  3. Laat ook de gedragscode en -regels ondertekenen door de sportbegeleiders. Eventueel kan je ook een verklaring maken met de onderwerping aan het tuchtrecht waarin de ondertekenaar aangeeft op de hoogte te zijn, en in te stemmen met, de reglementen en het tuchtrecht.
  1. Meer over het aanvragen van een VOG
  2. Voorbeeldbrief VOG aanvraag
  3. Voorbeeldbrief ondertekenen gedragscode
  4. Referenties opvragen

Stel een vertrouwenscontactpersoon aan

Een vertrouwenscontactpersoon zorgt ervoor dat iedereen op de sportclub met vragen, zorgen of mogelijke meldingen weet bij wie ze moeten zijn en wat de mogelijke vervolgstappen zouden kunnen zijn.

Een vertrouwenscontactpersoon is het eerste aanspreekpunt voor incidenten die gaan over grensoverschrijdend gedrag, zoals pesten, intimidatie, agressie en discriminatie. Ook helpt een vertrouwenscontactpersoon de club bij preventie van grensoverschrijdend gedrag en de implementatie van bijvoorbeeld de gedragscode.

  1. Meer informatie over de vertrouwenscontactpersoon

Investeer in sportbegeleiders en trainer-coaches

Sportbegeleiders en trainer-coaches spelen een centrale rol in de positieve sportcultuur binnen de sportclub. Zij zetten de toon en zijn pedagogisch betrokken bij sporters. Ze grijpen in als er tussen sporters grensoverschrijdend gedrag voorkomt. Ze hebben bovendien een voorbeeldfunctie. Startende trainer-coaches kunnen de e-learning Een Beetje Opvoeder volgen. Voor meer ervaren trainer-coaches zijn er andere e-learnings of opleidingen beschikbaar. Bijvoorbeeld via de sportbond of de Academie voor Sportkader.

Sta hier met het bestuur bij stil op vaste tijden van het jaar, bijvoorbeeld aan het begin van het seizoen of na de winterstop.

  1. Ga naar de e-learning Een Beetje Opvoeder
  2. Academie voor Sportkader

Ga aan de slag met de integriteitsmodules

Werken aan sociale veiligheid betekent ook dat de vrijwilligers en betrokkenen op jouw club zich bewust moeten zijn van signalen hiervan. Hiervoor zijn de integriteitsmodules een handige tool.

Aan de hand van deze (gratis) e-learnings, leer je bijvoorbeeld welke vormen van discriminatie er zijn, hoe je met pestgedrag omgaat, of wat je kunt doen bij criminele inmenging of fraude. Deze e-learnings bevatten veel tips, praktische informatie en dilemma's. 

Alle modules zijn afzonderlijk van elkaar te volgen en na inschrijving geheel gratis.