In 2021 heeft het consortium dat Missie H2 vormt de belofte gedaan om van Nederland een waterstofland te maken. “Dit jaar willen we in Parijs laten zien dat we op koers liggen om kansen te kunnen verzilveren”, zegt Bal. “Ondanks alle onzekerheden die er zijn, boeken we wel degelijk vooruitgang. Maar we hebben wel doorbraken nodig om van Nederland een koploper in de waterstofwereld te maken. Niet alleen omdat we dat zo graag willen, maar omdat het cruciaal is voor de enorme verduurzamingsopgave, bijvoorbeeld voor de industrie. Sport kan ons daar bij helpen. Door te inspireren, te stimuleren en te verbinden.”

Missie H2 gebruikt de sport niet alleen om het verhaal van de groene waterstofrevolutie te vertellen, de bedrijven achter het initiatief helpen sportverenigingen met verduurzamen, waarbij waterstof een onderdeel is van de oplossing. NOC*NSF en Missie H2 hadden zich voorgenomen om de Olympic Club via waterstofaggregaten van elektriciteit te voorzien. En de voedselresten van het TeamNL Huis zouden via een biovergister moeten worden omgezet in groen gas. Maar de lokale autoriteiten gaven voor beide initiatieven geen vergunning. Onbekend maakt onbemind.

Tijdens de Dutch Water Week in Almere vorig jaar lukte het wel om waterstofaggregaten in te zetten. Een mooie showcase, die dit jaar herhaald werd. Maar vorig jaar tijdens het WK Zeilen in Scheveningen lukte het niet. Toen liet de veiligheidsregio Haaglanden tijdens een inspectie de reeds geplaatste waterstofaggregaten weghalen van het strand, waarna er alsnog dieselexemplaren werden aangerukt.

Het zijn tegenslagen, maar ze maken ook duidelijk waar nog problemen zitten en bieden een mogelijkheid om met nieuw beleid het een volgende keer wél voor elkaar te krijgen. Dat is precies wat er in Nederland gebeurt. Dit jaar werd tijdens de Dutch Water Week een kennissessie georganiseerd met onder meer waterstofexperts, toeleveranciers en veiligheidsregio’s, vertelt Marijn Stokker, partnership manager bij het Watersportverbond. Als autoriteiten beter geïnformeerd zijn, hoeven ze niet meer uit onzekerheid over de risico’s te besluiten om een waterstofinstallatie weg te laten halen, zo is het idee.

Waterstofaggregaten hebben een groot voordeel, zegt Stokker. “Die schone aggregaten werken met een brandstofcel, die maken geen geluid. Je hebt geen dreunende diesel meer op de achtergrond. Dat had ik me vooraf niet zo gerealiseerd, maar dat is heel fijn.” Doordat er geen uitlaatgassen zijn knapt de luchtkwaliteit er ook behoorlijk van op, wat voor de gezondheid van sporters en bezoekers een opsteker is.

Stokker van het Watersportverbond heeft nog een tip uit de praktijk. Want hoewel de waterstofaggregaten tijdens de Dutch Water Week fluisterstil elektriciteit leveren, schrikken de stalen cilinders met waterstof het publiek een beetje af. “Daar krijg ik veel vragen over. Het ziet eruit als een groot uitgevallen duikfles. Sommigen associëren het met een bom. Dan bellen ze naar de gemeente om te vragen of het wel in de haak is. Als je die cilinders nou mooi aftimmert tot een mooie vierkante bak, dan krijg je er minder vragen over. Techneuten gaan me dan uitleggen dat het heus wel veilig is, maar bezoekers kunnen een andere beleving hebben. Het is maar een detail, maar een vriendelijkere uitstraling kan het verschil maken.”

Techniek, financiering, regelgeving; op tal van terreinen moeten hobbels genomen worden voordat het tot concrete actie komt. Maar als die hobbels eenmaal genomen zijn, ligt de weg open voor opschaling.

Dat geldt ook voor de zogenoemde coachboten bij watersportevenementen. Het grote publiek staat er niet zo bij stil, maar tijdens het WK Zeilen in Scheveningen lagen vorig jaar zo’n 600 benzineboten in het water. “Watersport heeft best een duurzaam imago”, zegt Stokker. “Maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we nog wel een slag te maken hebben.”

Inmiddels is er één waterstofboot, om ervaring mee op te doen. De eerste les is dat er betere infrastructuur nodig is om te tanken. Want nu moet de boot uit het water en naar een waterstoftankstation bij de A4 worden gebracht. Dat is niet praktisch. Een grootschalige uitrol van emissieloze waterstofboten is alleen succesvol als zulke problemen worden opgelost. Het zijn uitdagingen waar niet alleen de sport mee te maken heeft. Door het te proberen, ontdekt de organisatie wat er nog allemaal aan schort en kunnen er oplossingen bedacht worden.

De grootste impact wordt ondertussen bereikt door simpelweg minder coachboten toe te laten. “We hebben dit jaar een quotum ingesteld. We hebben het aantal boten gehalveerd door per team een maximum aantal boten toe te staan”, aldus Stokker. Emissieloze boten tellen niet mee in het quotum, dus zo worden duurzame boten gestimuleerd. “Zo’n maatregel geeft in het begin een hoop gedoe, maar in de praktijk werkt het prima.”

Ook Remeha, leverancier van binnenklimaatoplossingen, is nauw betrokken bij diverse concrete projecten om de sportwereld te verduurzamen. In samenwerking met NOC*NSF en het Watersportverbond en de Roeibond zijn projecten aangedragen. “We kijken nu welke projecten we kunnen uitvoeren”, zegt Wendy van der Velde, senior project manager bij het bedrijf. “Er zijn genoeg verenigingen die, als het op verduurzaming aankomt, meer willen doen dan de verwarming lager zetten.”

Remeha gelooft dat er meerdere duurzame oplossingen, waarbij afhankelijk van de omstandigheden gasgestookte cv-ketels, hybride ketels als all-electric warmtepompen ingezet kunnen worden. Remeha heeft ook al een ketel ontwikkeld die geschikt is voor waterstof in plaats van aardgas. Maar sportclubs hebben net als huishoudens nog geen leiding waardoor ze waterstof geleverd krijgen. Deze waterstofketels draaien vooralsnog alleen in pilotprojecten. De huidige cv-ketels zijn overigens ook geschikt voor 20% bijmenging van waterstof. “Deze waterstofketels draaien vooralsnog alleen in pilotprojecten. De huidige cv-ketels zijn overigens ook geschikt voor 20% bijmenging van waterstof”, aldus Van der Velde.

In de gebouwde omgeving wordt vaak ingezet op hybride oplossingen. Van der Velde: “Dan moet je denken aan een warmtepomp die samenwerkt met een cv-ketel op aardgas. Hiermee kan al tot 70 procent op gasverbruik worden bespaard”. Remeha is op dit moment 1 op 1 met de verenigingen en de bonden in gesprek over de beste manier om hun panden te verduurzamen.