Dag van de liefdadigheid: topsporters met een maatschappelijke missie

Het kweken van zelfvertrouwen, mensen laten samenwerken, fit en gezond blijven of gewoon plezier beleven: met sport kun je veel bereiken. Een topsporter weet dat als geen ander. En wat is er mooier dan de sport te gebruiken om anderen te helpen? Daarom op de dag van de liefdadigheid, acht (voormalige) topsporters met hun stichting.

Esther Vergeer Foundation 
 
Esther Vergeer is Nederlands meest succesvolle paralympiër. De rolstoeltennisster won zeven gouden medailles op de Paralympische Spelen. In enkelspelpartijen bleef ze de laatste tien jaar van haar carrière ongeslagen. Dankzij de sport heeft Esther veel bereikt. Dat gunt ze ook anderen. Daarom richtte ze in 2004 de Esther Vergeer Foundation op. De stichting heeft als doel kinderen en jongeren met een handicap een kans geven om 'gewoon' te sporten, op een gewone vereniging.  
 
“Sport heeft veel te bieden”, meldt de Esther Vergeer Foundation op haar website. “Vooral aan degenen die op achterstand staan in de samenleving. Zoals kinderen en jongeren met een lichamelijke beperking. Voor hun is sport een kans om de beperking aan te kunnen, een kans om mee te doen, een kans op een eigen toekomst.”

Mentelity Foundation 
 
Snowboardster Bibian Mentel was in 2002 hard op weg zich te kwalificeren voor de Olympische Winterspelen in Salt Lake City, toen een agressieve vorm van botkanker in haar rechterenkel werd geconstateerd. Het leidde tot amputatie van haar rechteronderbeen. Desondanks werd ze zeven maanden later Nederlands kampioen bij het valide snowboarden. 
 
Ze startte een lobby om snowboarden op het programma van de Paralympische Spelen te krijgen. Dat lukte en in 2014 werd Bibian in Sochi de eerste paralympisch kampioen snowboarden. Bibian realiseerde zich dat haar verhaal een voorbeeld kan zijn voor andere mensen met een beperking. Daarom richtte ze de Mentelity Foundation op, een stichting die kinderen en jongvolwassenen met een lichamelijke beperking aan het sporten wil krijgen. “Het is onze missie om ervoor te zorgen dat mensen met een lichamelijke uitdaging blijven denken in mogelijkheden”, is te lezen op de website. “Leven met een uitdaging is niet niks. Wij organiseren daarom activiteiten waarbij de lat hoog ligt, waardoor ze een hoge bijdrage leveren aan de mentale en fysieke ontwikkeling.” 

Bas van de Goor Foundation 
 
Bas van de Goor maakte deel uit van de Nederlandse volleybalploeg die in 1996 olympisch goud won.  Zestien jaar speelde hij volleybal op topniveau, tot hij in 2005 wegens diverse blessures moest stoppen. Een jaar eerder had Bas te horen gekregen dat hij diabetes had. Hij merkte dat sporten goed was voor zijn bloedglucosewaarden.  
 
Sinds 2006 is hij directeur van zijn eigen stichting, de Bas van de Goor Foundation. De stichting organiseert activiteiten voor mensen met diabetes, hun sociale omgeving en voor zorgverleners. “Als je diabetes hebt dan is je lichaam niet meer in staat om je bloedsuikerspiegel automatisch op het juiste niveau te houden”, meldt de stichting. “Sporten of bewegen kan je helpen om je diabetes beter te reguleren. Maar soms is dat best even puzzelen. Wij organiseren sportieve evenementen om je daarbij te helpen.” 

Krajicek Foundation 
 
Richard Krajicek won in 1996 als eerste en tot nu toe enige Nederlander het enkelspel van Wimbledon. Kort daarop gaf hij in de Haagse Schilderswijk een tennisclinic aan een aantal kinderen. Veel kinderen hadden nog nooit een racket vastgehouden, laat staan op een club gezeten. Richard realiseerde zich dat veilig buiten sporten en spelen lang niet voor iedereen vanzelfsprekend is.  
 
In 1997 startte hij met de Krajicek Foundation, een jaar later werd het eerste sportveldje aangelegd voor kinderen en jongeren. Inmiddels zijn er meer dan 125 Krajicek Playgrounds. Het beheer ligt bij de wijkbewoners zelf. "Wijken worden leefbaarder, er is meer sociale cohesie en we zien dat kinderen er later in hun leven nog steeds wat aan hebben”, vertelt Richard. “Samenwerken in een team, discipline, op tijd komen, je afspraken nakomen, zelfvertrouwen opdoen, leren verliezen en jezelf een spiegel voor durven houden; dat neem je je hele leven mee.”

Cruyff Foundation 
 
Sport en spel zijn belangrijk voor een goede en gezonde ontwikkeling van kinderen. Op basis van deze visie richtte Johan Cruijff 23 geleden de Cruyff Foundation op. Sport maakt kinderen fitter, leert ze met elkaar omgaan en helpt bij hun persoonlijke ontwikkeling.  
 
Met de oprichting van de Foundation kon hij sport en kinderen met elkaar verbinden. Die droom begon in Amerika, waar Johan een buurjongetje had met het syndroom van down. Hij speelde niet mee met de andere kinderen op straat, omdat hij niet werd opgenomen in de groep. Johan maakte op speelse manier contact met hem, kreeg zijn vertrouwen en het jochie ontwikkelde zich steeds meer. Op een dag speelde hij gewoon mee en straalde van oor tot oor. Voor Johan was de kracht van sport bewezen. 
 
Met projecten zoals Cruyff Courts, Schoolplein14 en sportprojecten voor kinderen met een beperking geeft de Johan Cruyff Foundation kinderen de ruimte om te sporten en bewegen én zich te ontwikkelen.

Right to Play 
 
Viervoudig olympisch schaatskampioen Johann Olav Koss was in 1993 in het door burgeroorlogen en hongersnood geteisterde Eritrea. Hij ontmoette een jongetje dat populair was omdat hij een longsleeve shirt had. Hij rolde dit shirt met lange mouwen op tot een voetbal, waarmee hij en z’n vriendjes konden spelen. Johann zag hoe de kinderen opgingen in het spel. Vrij van zorgen. De kracht van spelen werd zo zichtbaar dat Johann besloot zich hier wereldwijd voor in te zetten. 
 
Johann richtte de stichting Right to Play op. De stichting zet sport en spel in om kinderen actief te laten leren. Het biedt een ontsnapping aan de dagelijkse uitdagingen en zorgt voor ontwikkeling, perspectief en plezier. “Spelenderwijs leren kinderen van alles”, zo meldt de stichting. “Ze leren samenwerken en problemen op te lossen. Door te spelen ontwikkelen ze creativiteit. Ook leren kinderen omgaan met hun eigen en andermans emoties.”

Dirk Kuyt Foundation 

Voetballer Dirk Kuijt besloot in 2005 een stichting op te richten, vanuit een persoonlijke drive om iets terug te doen voor de maatschappij. Hij koos er bewust voor om de gehandicaptensport in Nederland te ondersteunen. 

“Voor velen van ons is sporten namelijk vanzelfsprekend, maar voor mensen met een beperking is dit helaas niet het geval”, vertelt Dirk op de website van zijn stichting. “Juist voor deze groep wil ik sportevenementen mogelijk maken, zodat zij kunnen ervaren hoe leuk sporten is. Niet alleen als fysieke inspanning, maar ook om je sociale omgeving te verbreden.” 
 
De Dirk Kuyt Foundation ondersteunt en organiseert (mede) inmiddels zo’n 175 sportevenementen door heel Nederland. Dit in samenwerking met sportbonden, stichtingen, verenigingen en vrijwilligers.

Kopgroep Alyda

Het valt voor jonge sporters met een beperking niet altijd mee om faciliteiten te organiseren, begeleiding te krijgen bij het beoefenen van de sport en dus hun doel te bereiken: de kopgroep halen. Dat het wel degelijk kan heeft Alyda Norbruis laten zien. De baanwielrenster heeft sinds haar geboorte een beperking aan haar linkerzijde. Toch werd ze meerdere malen wereldkampioen en veroverde ze op de Paralympische Spelen in Rio twee gouden en een bronzen medaille.

Als voorbeeld voor veel kinderen met een beperking zet Alyda zich via haar stichting Kopgroep Alyda in om medekoplopers in de sport te krijgen. Zo is ze onder meer ambassadeur voor Sport Fryslân en boegbeeld van een bijzonder initiatief in Friesland: de Fryske Parasporthelden.