Voel je thuis in de sport!

Deze weken blijkt dat in- en uitsluiting in de sport een niet te onderschatten probleem is. Zeker als we waar willen maken dat sport een belangrijke ontmoetingsplek is. Om uitsluiting tegen te gaan en mensen te inspireren om aan de slag te gaan met thema’s als inclusie, diversiteit, veilig sportklimaat en positieve sportcultuur, hebben we op de op onze website een themapagina geopend.

Deze themapagina verwijst naar verschillende websites, tips, tools, opleidingen en achtergrondinformatie om mensen bewust te maken hoe de sport meer inclusief kan zijn en hoe we dit met elkaar kunnen doen. "Wij staan met elkaar voor inclusieve sport; sport waar geen ruimte is voor uitsluiting op grond van geslacht, kleur, etniciteit, geaardheid, religie en een fysieke of verstandelijke beperking. Sport waar ook geen ruimte is voor seksuele intimidatie en doping. "NOC*NSF staat voor een sport waar de kernwaarden respect, excelleren en vriendschap normaal zouden moeten zijn," zegt voorzitter Anneke van Zanen-Nieberg van NOC*NSF. 

Belangrijk issue in de sport

Op 1 juli vond in de Tweede Kamer het antiracisme debat plaats. "Ook wij 'van de sport' kunnen onze ogen niet sluiten voor dit belangrijke maatschappelijke issue. Een van onze belangrijkste waarden is niet voor niets 'Samen'. Daar moeten we verder en dieper invulling aan gaan geven", geeft algemeen directeur Gerard Dielessen van NOC*NSF in een blog aan. "Iedereen inbegrepen, dat is onze missionaire doelstelling. We willen niemand uitsluiten. Sterker: we willen iedereen ‘insluiten'. Dat gebeurt nog lang niet altijd. Ook in de sport zijn er veel voorbeelden te noemen van ongelijkheid en dat bepaalde groepen en individuen worden achtergesteld of gediscrimineerd. We kennen allemaal de kwetsende spreekkoren op de voetbaltribunes. Veel sporten kennen voornamelijk een witte populatie."

Op basis van de cijfers blijkt dat in 2019 10,2 miljoen Nederlanders wekelijks heeft gesport, van wie 4,3 miljoen mensen lid zijn van een of meerdere sportclubs. De sportclub is een van de nog resterende plekken waar mensen met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten en naar elkaar omkijken. Althans, zo zeggen we het vaak tegen elkaar in de sport.

Van Zanen-Nieberg daarover in haar column in Sport en Strategie: "In de afgelopen weken is onmiskenbaar de bejegening op basis van het verschil in kleur nadrukkelijk op de voorgrond gekomen. Niet alleen op de tribunes horen we af en toe vreselijke spreekkoren, maar sporters zijn opgestaan om aan te geven dat ook binnen de sport sprake is van uitsluiting op grond van kleur. Velen, waaronder ik, hebben altijd het gevoel gehad dat dit binnen de sport niet speelde, maar de respectvolle uitingen van onder andere hockeyer Terrance Pieters, doen ons, en ook mij, beseffen dat dit wel speelt. Bewustzijn is daarbij de eerste stap tot verbetering."

Weinig diversiteit in organisatie van sport

Recente onderzoeken als die van het Mulier Instituut (Diversiteit in kaderfuncties, 2019) geven aan dat organisatie van sport bovendien zeker nog geen representatieve afspiegeling is van sportend Nederland.

• 90% van de verenigingsbesturen heeft geen bestuurders met migratieachtergrond 
• 89% van de bondstrainers is man 
• 74% van de verenigingsbesturen ziet diversiteit als 'luxeprobleem'
• 21% van de bonden heeft een diversiteitsbeleid gericht op etniciteit 

Dielessen vindt dat de sport stappen vooruit moet zetten: "Hoe komt het dat onze eigen organisatie eigenlijk geheel bestaat uit hoogopgeleide witte mensen? Wordt het zo langzamerhand niet tijd om ons diversiteitsbeleid verder te transformeren naar een serieus uitgewerkt representativiteitsbeleid. Iedereen inbegrepen dus. Samen. Ik ben voor."

Gouden driehoek in balans

Als mensen ergens gaan sporten waar zij gezellig met anderen kunnen sporten, waar een leuke trainer voor de groep staat die ook nog iets bijbrengt, waar iedereen op het eigen niveau kan presteren en waar het prettig vertoeven is, dan is de ervaring dat ze daar lang actief blijven sporten. Sportclubs waarbij de 'gouden driehoek' van aanbod-kader-accommodatie continu in balans is en waar de sociale samenhang groot is, slagen er in om bestaande leden en sporters langdurig aan zich te binden.

"Durf het gesprek te voeren om de vaak onbedoelde, maar wel degelijk bestaande patronen te doorbreken en te laten zien dat het anders kan. Dat het nieuwe normaal ook betekent dat we oog hebben voor elkaar en wat de sportomgeving met ons doet", besluit Van Zanen-Nieberg. “Zodat aan de bestuurlijke tafels en in de begeleidingsteams het geluid van onze samenleving meer en beter tot haar recht komt."