Datajargon uitgelegd: datastrategie en data governance

Je kent de term ‘data’ en waarschijnlijk ben je ook bekend met de termen ‘strategie’ en ‘governance’. Misschien heb je er zelfs wel een beeld bij. Maar komt dat beeld overeen met wat anderen ervan hebben? En wat gebeurt er als we deze termen combineren? Als we het over datastrategie en data governance zouden hebben? Zou de chaos dan compleet zijn? Nee dus. Sterker nog, het is heel verhelderend. In dit artikel vertellen we je meer over deze zeer belangrijke begrippen.

Datastrategie maakt doelen haalbaar 

Elke organisatie heeft ambities, stelt doelen en bedenkt een plan om deze te realiseren. Je houdt hierbij rekening met factoren zoals de omgeving en de beschikbare middelen. Met deze bouwstenen bouw je een strategie. Vaak denken mensen dan aan de organisatiestrategie.

Een strategie bevat concrete doelen. Bijvoorbeeld om meer jongens aan het roeien, hockeyen of badmintonnen te krijgen. Om deze doelen te bereiken, heb je inzicht nodig in je doelgroep: wat motiveert jongens om te gaan sporten, of waarom stoppen ze met sporten? Daar heb je concrete informatie voor nodig: data. Maar welke data ga je gebruiken? Hoe analyseer je die? En hoe pas je de resultaten toe in de praktijk? Dat vraagt om bewuste keuzes en deze beschrijf je in je datastrategie.

Een datastrategie is daarmee een verlengstuk van de organisatiestrategie. Wil je jouw organisatiestrategie realiseren, dan loont het ook om professioneler met data om te gaan en datagedreven werken op een hoger niveau te brengen. Een datastrategie helpt hierbij.

Van wens naar strategie: wat wil je met data? 

In een datastrategie staat centraal hoe je data wilt inzetten. Dit bepaalt welke keuzes je moet maken om je doelen te bereiken. Denk aan de kwaliteit van de data, waar je die opslaat, hoe de uitwisseling van data plaatsvindt en welke tools je inzet om data te analyseren en inzichten te delen. En ten slotte over de vraag hoe je alles rond de data organiseert: wie mag er bij en wie niet, wie mag data wijzigen en wie mag het alleen maar inzien? Kortom, een heldere datastrategie zorgt voor een cultuur waarin werken met data voor iedereen vanzelfsprekend is.

Data governance - regels voor fair play 

Sporters spelen om te winnen. Ze stellen doelen en bepalen een strategie om deze te bereiken. Maar niet alle middelen zijn toegestaan, net als in een wedstrijd gelden ook hier spelregels. Die regels zorgen voor vertrouwen. Hetzelfde geldt voor het gebruik van data binnen sportbonden: ook daar gelden regels. Dit noemen we data governance, en dat is cruciaal voor het werken met data.

Maar data governance gaat verder dan alleen het opstellen van spelregels. Het draait ook om het organiseren van rollen en verantwoordelijkheden, en het inrichten van controles om te zorgen dat alle afspraken ook worden nageleefd. Als je data governance goed op orde is, merk je dat een aantal dingen veel beter verlopen:

• Eigenaarschap: Het is duidelijk wie verantwoordelijk is voor welke data, wie besluiten mag nemen en hoe daar toezicht op wordt gehouden. Vragen over data belanden niet in een grijs gebied, maar komen direct bij de juiste persoon terecht.
• Technische toegankelijkheid: Mensen kunnen bij de data die ze nodig hebben — niet meer en niet minder. De systemen zijn logisch ingericht, veilig toegankelijk en frustraties over ‘niet bij de juiste data kunnen’ komen nauwelijks meer voor.
• Privacy & security: Je weet zeker dat persoonsgegevens goed beschermd zijn, dat er zorgvuldig wordt omgegaan met gevoelige informatie en dat er beleid is voor het bewaren en verwijderen van data. Er is overzicht én controle.
• Kennis, vaardigheden en bewustzijn: Medewerkers begrijpen waarom afspraken over data belangrijk zijn en handelen daar ook naar. Ze hebben voldoende kennis om met data te werken, weten wanneer ze moeten opletten en voelen zich verantwoordelijk.
• Datakwaliteit: De data is betrouwbaar genoeg om er besluiten op te baseren. Iedereen weet wat er bedoeld wordt met begrippen als ‘lid’, ‘actief’ of ‘bezoek’, omdat definities en kwaliteitsnormen zijn afgesproken en toegepast.

Samenspel 

Datastrategie en data governance horen dus bij elkaar. De datastrategie vertelt je hoe je wilt winnen en data governance geeft aan welke spelregels er gelden. Dankzij dit samenspel kun je spelen om te winnen zonder dat je het vertrouwen in het spel verspeelt.