Ex-paralympiër Renske van Beek: 'Snowboarden liet me ontdekken wie ik ben'

“Alsof ik kan vliegen. Als een boot in plané, met grote snelheid los van het water. Zo voel ik me.” Voormalig paralympisch snowboarder Renske van Beek (35) is queer en dat is geen geheim meer. Na een lange zoektocht voelt ze zich eindelijk zichzelf, vertelt ze. “Dit gun ik iedereen.”

“Het is eigenlijk voor het eerst dat ik me er publiekelijk over uitspreek dat ik queer ben. Eerder liep ik er niet mee te koop, ook niet in mijn topsportcarrière toen ik voor de Spelen van Pyeongchang en Beijing opging. Ik weet dat andere topsporters dat wel nadrukkelijk doen. Die treden daarmee op de voorgrond, wapperen met de regenboogvlag op Pride-evenementen. Ik vond dat toen niets voor mij. Ik presenteerde me liever alleen als Renske de snowboarder, die een missie had om een medaille op de Paralympische Spelen te veroveren.

Inmiddels zijn we drie jaar verder, heb ik het snowboarden op het hoogste niveau achter me gelaten en voel ik wél de behoefte om me hierover uit te spreken. Ook omdat ik zelf heb ervaren hoe fijn het kan zijn als je je binnen een sportomgeving helemaal geaccepteerd voelt. Als ik daar door mijn verhaal te doen aan kan bijdragen, dan graag.

Mijzelf zijn

In de wereld van het snowboarden deed nooit iemand gek als ter sprake kwam dat ik een vriendin had. Misschien ook omdat snowboarders vaak creatieve mensen zijn, vergelijkbaar met de mensen in de wat alternatieve skate-scene. Ik vind het een heel inclusieve cultuur. Ook wat betreft de paralympische atleten. Iedereen gaat samen op en respecteert elkaar. Ik voelde me daar altijd volledig welkom.

Die cultuur heeft mij geholpen om meer mezelf te zijn. Ik heb daardoor kunnen ontdekken wie ik ben, wie ik wil zijn en met wie ik wil zijn. Dus nu kan ik zeggen: Ik ben trots dat ik met Angela ben, we zijn verloofd. Met haar wil ik oud worden. Dat gevoel is heel sterk.

Maar dat was lang niet altijd zo. Ik was altijd een wat onzeker meisje. Lang heb ik mijn gevoel verborgen gehouden, weggedrukt. Ik was er namelijk ook bang voor. Want misschien klopte dat gevoel wel niet. En wat was dat gevoel eigenlijk? Vond ik een meisje echt leuk of gewoon leuk? Door die twijfel deed ik het maar af als onbelangrijk. Het was vast niets. Want als het wél klopte, dan was ik naast mijn handicap, ook daar anders in.

Voorgelogen

Het heeft tijd gekost om het wel serieus te nemen en het uit te zoeken. Ik vond dat heel spannend. Ook naar mijn familie, want wat zouden zij ervan vinden? Niemand in mijn familie is gay. En hoewel ik zelf nooit ervaring heb gehad met anti-homogeweld of -uitlatingen, voelde ik wel dat stigma. Ik had allerlei doemscenario’s voor ogen.

In de voorbereiding op mijn laatste Spelen ben ik mijn gevoel meer gaan onderzoeken, in die veilige en geaccepteerde sportomgeving van het snowboarden. Dat heeft mij gevormd, ik durfde dat toen wel aan. En ik werd verliefd. Nooit eerder was ik zo verliefd. Zoals in de film, dat je er niet meer van kunt slapen. Ik dacht: wow, het klopt echt. Voor het eerst hand in hand lopen over straat met mijn vriendin, samenwonen, naar anderen uitspreken dat ik met Angela was. De reacties waar ik bang voor was, bleven uit. Iedereen was blij voor me en veel zeiden ook: ‘Hè, hè, ben je er nu zelf ook achter...’ Toen dacht ik ook: Oh, Rens, waarom heb je jezelf zo lang voorgelogen... Je had zoveel meer mooie ervaringen kunnen hebben.

Maar het voelt vooral als een enorme opluchting. Er is een last van me afgevallen. Ik hoop echt dat anderen, als ze ook twijfels hebben of onzeker zijn, toch hun gevoel gaan onderzoeken. Wees er niet bang voor. Het is zo fijn om jezelf te zijn en volledig in het moment te leven. Hou van wie je wil houden, het maakt niet uit of dat een man of een vrouw is.

Volle bak

Terugkijkend kan ik ook zeggen dat die twijfels of angsten mij ook tijdens het snowboarden in de weg zaten. Als je de berg afgaat moet je volle bak gaan, alles geven. Als je met je hoofd met tienduizend andere dingen bezig bent, als je worstelt met je handicap of geaardheid, dan werkt dat tegen. Dat besefte ik na mijn race op het WK. Die mentale struggles waren weg en ik had voor de volle honderd procent in de flow gezeten. Het bleek, met de derde plek, mijn beste prestatie ooit.

Nog steeds mis ik de mensen en de cultuur van het snowboarden wel eens. Toch zijn daar ook andere dingen voor in de plaats gekomen. Ik geniet ervan om meer thuis te zijn, samen mijn leven te delen met Angela. Ik ben ook betrokken bij een snowboardopleiding voor nieuwe paralympische talenten. Het is leuk om mijn kennis en ervaring daar te delen. En de inclusiviteit en openheid van de snowboardwereld vind ik nu ook in de lhbtiq+ gemeenschap in de stad waar we wonen. Ook daar voel ik de vibe van een community. Iedereen doet z’n eigen ding, maar we hebben allemaal iets gemeen. Net als in het snowboarden.”