Sportakkoord en integriteit centraal tijdens Algemene Vergadering NOC*NSF

Voorzitter Anneke van Zanen-Nieberg en algemeen directeur Marc van den Tweel van NOC*NSF. 

Het Sportakkoord II, de Sportagenda en integriteit. Dat waren de belangrijkste thema’s die maandag op Papendal werden behandeld tijdens de halfjaarlijkse Algemene Vergadering van NOC*NSF.

De sportwereld zit nog altijd in zwaar weer, constateerde voorzitter Anneke van Zanen-Nieberg in haar inleiding. Eerst hadden we corona, nu is er een energiecrisis. Er wordt een grote wissel getrokken op verenigingen en bonden en de sportdeelname loopt terug. De minister van VWS is gevraagd om passende ondersteuning om deze winter door te komen. Daarnaast wordt ook een beroep gedaan op de branche, om samen de schouders eronder te zetten.

Integriteit

NOC*NSF wil opkomen voor een veilig en inclusief sportklimaat voor iedereen in ons land. Vandaar dat het onderwerp Integriteit en grensoverschrijdend gedrag op de agenda blijft staan. Algemeen directeur Marc van den Tweel vertelde dat tachtig procent van de kinderen tot twaalf jaar sport bij een club. Van groot belang is dat ze daarna doorgaan met sporten. “In die cruciale levensfase moeten wij zorgen voor een veilig sportklimaat,” aldus Van den Tweel. Hij somde enkele zaken op die we nu al kunnen doen.

- Een VOG voor trainers en coaches, deze worden gratis aangeboden
- Een vertrouwenscontactpersoon op de club
- Het opstellen van een gedragscode
- Begeleiders pedagogische vaardigheden aanleren. Gratis trainingen worden aangeboden.
- Een integriteitsplan. Een handreiking hiervoor is al gemaakt.

Voor de breedtesport kunnen we deze zaken niet verplichten. Vandaar de oproep aan de bonden en verenigingen om dit te vragen aan hun leden en om dit vanzelfsprekend te maken. “Het kan toch niet zo zijn dat er alleen tot 16:00 uur eisen worden gesteld aan de begeleiding van kinderen, in het onderwijs en de kinderopvang, en daarna niet meer op de sportclub?” vroeg Van den Tweel zich af.

Grensoverschrijdend gedrag in de topsport

Ook de topsport is de afgelopen jaren opgeschrikt door grensoverschrijdend gedrag van coaches en begeleiders. André Cats, sinds begin dit jaar technisch directeur bij NOC*NSF, noemde grensoverschrijdend gedrag onacceptabel. Voor het behalen van successen is dat onnodig. "Excelleren en misstanden zijn geen Siamese tweeling. Er is geen reden om onze gezamenlijke top-10-ambitie los te laten."

Cats kondigde aan dat een VOG voor alle topsportbegeleiders in TeamNL gefinancierde programma’s verplicht wordt. Ook moet binnen elke bond de atletenvertegenwoordiging goed geregeld zijn en moet er vaker, met name na grote toernooien, geëvalueerd worden. "Een goed integriteitsbeleid gaat een voorwaarde zijn voor financiering."

Het aantal meldingen bij Centrum Veilige Sport Nederland vanuit de topsport is explosief toegenomen, wist Cats. “Het gevoel van onbehagen wordt vaak veroorzaakt door gebrekkige of onvoldoende onderbouwde communicatie vanuit de begeleidingsstaf. De dialoog over wat ethisch wel en niet aanvaardbaar is, is onmisbaar. De dialoog tussen sporters, de dialoog met sporters, de dialoog met collega’s, de dialoog tussen professionals en bestuurders en de dialoog met de maatschappij en media. TeamNL faciliteert deze dialogen maximaal.”

Sportakkoord II

Hoe krijgen we meer mensen aan het sporten en bewegen? Dat is een vraag die de sportsector, de Rijksoverheid en de lokale overheden bezighoudt. Om daartoe een gezamenlijke visie en strategie te ontwikkelen, willen deze partijen in december het Sportakkoord II tekenen. Een akkoord op hoofdlijnen over de inhoud en financiering van het sportbeleid voor de huidige kabinetsperiode.

De sportbonden zijn daarbij het cement in onze sportinfrastructuur, verklaarde Marc van den Tweel. “Dat moet beter geborgd worden.” In dit kader kreeg Rudmer Heerema veel lof toegezwaaid. Het Tweede Kamerlid heeft een motie ingediend om 5 miljoen euro extra te reserveren om de sportbonden te ondersteunen.

Vaste patronen doorbreken

Richard Kaper, manager Sportontwikkeling bij NOC*NSF, duidde de betekenis van het Sportakkoord voor de sport. Om de doelen van het Sportakkoord te bereiken, moeten we vaste patronen doorbreken, zo stelde hij. “Als we doen wat we deden, dan krijgen we wat we kregen.”

Kaper constateerde drie ingesleten vaste patronen in onze sportcultuur:

- Het aanbod van de sportclubs sluit niet voldoende aan op de vraag
- Er is een sterke uitstroom van 12- tot 18-jarigen bij sportclubs
- Er is een jungle van adviseurs en ondersteuners rondom sportclubs

Maar er zijn ook sportclubs waarvoor dit niet geldt. Daar is sportplezier en worden sporters begeleid door trainers en coaches met de juiste kwaliteiten. In veel gevallen is hier het lokale sportakkoord een versneller geweest. NOC*NSF wil beslissers in de sport meenemen naar deze gemeenten om ervoor te zorgen dat in heel Nederland andere beslissingen worden genomen. Beleid moet meer en naadloos aansluiten op de praktijk. We verwachten dat dit kan door de inzet van hooggekwalificeerde adviseurs lokale sport.

Voor de vereniging NOC*NSF moet het Sportakkoord II bijdragen aan het realiseren van de Sportagenda 2032. Hierin is het huidige beleid van NOC*NSF vastgelegd en staat de gezamenlijke ambitie van alle sportbonden om in tien jaar van Nederland het sportiefste land ter wereld te maken.

Daartoe worden onder meer 'afstemmingsgesprekken' gehouden met de bonden. Het doel is om te verkennen waar de strategie van bonden en de Sportagenda elkaar versterken.