Nel van Vliet

Naam: Nel van Vliet 
Geboren: 17 januari 1926 in Hilversum
Overleden: 4 januari 2006 in Naarden

Olympische Spelen XIV Londen 1948
Sport: zwemmen
Onderdeel: 200 meter schoolslag
Prestatie: goud in 2: 57,2

Nel van Vliet maakte tijdens de Olympische Spelen van Londen in 1948 haar favorietenrol waar op de 200 m schoolslag, al werd zij in de slotmeters ernstig bedreigd door de Australische Lyons.

Een dag na de eerste gouden medaille voor  Fanny Blankers-Koen klonk opnieuw het Wilhelmus op de Spelen. Het volkslied huldigde de winnares Nel van Vliet op de 200 m schoolslag. Met 2.57.2 bleef ze slechts 0.2 seconde boven haar eigen olympisch record, gevestigd in de halve finales.

Prins Bernhard haastte zich met vele ambtenaren naar de dolgelukkige zwemster om als één van de eersten zijn felicitaties aan te bieden. De officiële prijsuitreiking moest zelfs wachten op het langdurige vreugdebetoon van de Nederlanders. In de euforie werd bijna vergeten dat Jannie de Groot als vijfde en Tonny Hom als zevende geëindigd op hetzelfde nummer was. Wonderlijk genoeg was de tijd van Jannie de Groot (3.06.2 iets langzamer dan die van de als zesde automatische Engelse Elizabeth Church (3.06.1). Verwarring.

Medaille gestolen
Van Vliet heeft overigens nooit lang kunnen genieten van die gouden plak. Twee weken na haar fabuleuze overwinning was de zwemster haar prijs alweer kwijt. "Bij terugkomst in Hilversum kreeg ze veel bezoek over de vloer", vertelde haar dochter Sylvia later. "Het was vlak na de oorlog en blijkbaar dacht iemand dat die medaille helemaal van goud was. Een onverlaat heeft de plak gestolen."

Pas veertien maanden voor haar dood kreeg Van Vliet alsnog een replica uitgereikt. Op initiatief van sporthistoricus Ton Bijkerk werd de vermissing kenbaar gemaakt bij het IOC, waardoor de zwemster op 19 november 2004 de medaille ontving uit handen van collega-zwemster Erica Terpstra. "Dat vond mijn moeder prachtig", keek de dochter terug. "Op dat moment was ze ook nog gezond en volledig bij."

Nel van Vliet begon pas op 16-jarige leeftijd met zwemmen. Ze bleek een natuurtalent, wil binnen anderhalf jaar mocht ze zich al nationaal recordhoudster op de 200 meter schoolslag noemen. Drie jaar later vestigde de bakkersdochter een wereldrecord op die afstand. Ook op de 100 meter schoolslag mocht Van Vliet zich enkele jaren 's werelds snelste vrouw noemen.

Zwemlerares
In 1947 had de leerling van trainer Jan Stender ook de Europese titel op de 200 meter school opgeëist. Tijdens de Olympische Spelen van Londen in 1948 behoorde ze daarom op die afstand tot de favorieten. In de Britse hoofdstad gemaakt ze die status waar. Van Vliet legde de 200 meter af in 2.57,2 en greep de olympische titel.

Omdat haar huwelijk binnen vijf jaar strandde, stond de olympisch kampioene er alleen voor. Om haar drie jonge kinderen te onderhouden werd ze zwemlerares, een functie die ze meer dan 25 jaar vervulde. Met het accepteren van die baan kwam tevens een einde aan haar zwemcarrière. Naast haar olympische- en Europese titel werd Van Vliet drie keer Nederlands kampioene en brak ze elf keer een wereldrecord op diverse afstanden schoolslag.

Bronnen:

• Kroniek Olympische Spelen, NOC 75 (Elsevier, 1987)
• ANP
• Statistische gegevens: Olympisch Oranje, Ton Bijkerk (Tirion Sport, 2008)
• Foto: Collectie Ton Bijkerk