Nieuwe stappen gezet binnen het pilotproject met KNGU en CIOSNL

Het onderwerp pedagogiek staat de afgelopen tijd in de schijnwerpers binnen de sportwereld. Maar hoe vertaal je de behoefte van pedagogisch handelen naar de praktijk van trainer-coaches? KNGU, NOC*NSF en CIOS NL maken het thema een belangrijk onderdeel van het pilotproject gericht op de trainer-coachopleiding op niveau 3.

NOC*NSF is in april 2020 samen met CIOS NL, KNGU en Skateboard Federatie Nederland twee pilotprojecten gestart met opleidingen voor trainer-coaches op niveau 3. De pilotprojecten zijn onderdeel van de doorlopende leerlijn voor trainer-coaches: een vernieuwde opleidingsstructuur waarbij NOC*NSF en opleidingspartners uit sport en onderwijs de krachten bundelen om vakbekwame trainer-coaches op te leiden, bij- en na te scholen.

Inmiddels worden binnen de pilot met de KNGU drie modules ontwikkeld die in opleidingen in alle sporten toepasbaar zijn: pedagogiek (pedagogisch handelen), motoriek (breed motorisch ontwikkelen) en didactiek (handvatten voor lesgeven). Die modules vormen de fundamentele basis van wat een trainer-coach moet weten en kunnen voordat hij of zij binnen de sportomgeving aan de slag gaat. We spreken Marit Gijsbers, regisseur pedagogische visie vanuit de KNGU en KNVB, over het ontwikkelen van de basismodule pedagogiek.

"Een pedagogische relatie is er altijd," begint Gijsbers. "Elk contact dat een volwassene heeft met een kind draagt, bewust of onbewust, bij aan de opvoeding of ontwikkeling. Het gaat er vooral om hoe je die pedagogische relatie vormgeeft, zodat het contact bijdraagt aan het plezier en de ontwikkeling van een kind. De KNGU is zich hiervan erg bewust en heeft het voortouw genomen om samen met NOC*NSF en CIOS Nederland nadrukkelijk aandacht te vragen voor dit thema."

Pilotproject

Maar aandacht voor het thema is niet genoeg, ziet Gijsbers. "Er is veel gezegd en geschreven over het feit dat het pedagogisch niveau van trainer-coaches omhoog moet en waarom dat van belang is. maar er was vooral behoefte om pedagogisch handelen te vertalen naar de praktijk. Daarom ontwikkelen we nu de module 'Pedagogiek' als onderdeel van de opleiding voor trainer-coaches op niveau 3."

Die wordt straks in een 'blended-learning' vorm aangeboden. "We bieden straks e-learnings, contactonderwijs en stageopdrachten aan. Zo werken we op verschillende manieren aan kenniswerving en vaardigheden, maar ook aan bewustwording van het eigen gedrag van de trainer-coach. Daarnaast bieden we handvatten en begeleiding om pedagogisch handelen daadwerkelijk vorm te geven."

In de module komen verschillende onderwerpen aan bod. "Het gaat natuurlijk over pedagogisch handelen in het algemeen, maar ook specifieke situaties worden behandeld. Hoe handel je bijvoorbeeld bij pestgedrag, hoe ga je om met ouders en hoe signaleer je grensoverschrijdend gedrag? De verschillende onderdelen worden samengesteld in samenwerking met verschillende organisaties zoals Centrum Veilige Sport, Stichting omgaan met Pesten en Innosportlab. Ook wordt er gebruik gemaakt van eerder ontwikkelde materialen vanuit Veilig Sportklimaat en NOC*NSF Academie voor Sportkader."

Sportbreed

De module pedagogiek wordt binnen het pilotproject van NOC*NSF, KNGU en CIOS NL ontwikkeld, maar uiteindelijk is de bedoeling dat pedagogiek sportbreed een prominente plaats krijgt in alle opleidingen binnen de gehele opleidingsstructuur voor trainer-coaches.

Gijsbers: "Vanuit NOC*NSF wordt de doorlopende leerlijn voor trainer-coaches ontwikkeld met als doel de professionalisering van het vak trainer-coach. Pedagogiek krijgt binnen de gehele lijn een belangrijke plek. De KNGU neemt, samen met NOC*NSF, CIOS NL en hogescholen, het voortouw om het thema een plek te geven binnen de niveau 3 (MBO) en de niveau 5 (HBO) opleiding. En ook de voorbereidingen voor niveau 4 zijn gestart."

Gijsbers hoopt dat de module medio april klaar is om getest te worden. Voor het nieuwe seizoen, vanaf september 2021 moeten de aspirant trainer-coaches van de KNGU ermee aan de slag kunnen. Andere opleidingspartners kunnen dan leren van de lessen van de KNGU. "Het maakt niet uit of je judoot, zwemt, voetbalt of turnt, de omgang met kinderen in de sport heeft dezelfde uitgangspunten. Voor de herkenbaarheid voor trainer-coaches en om oog te hebben voor de specifieke sportcultuur is het wel waardevol om soms een koppeling te maken naar de eigen sportcontext. Dat is met deze module zeker mogelijk."