De deelname van Russische en Belarussische sporters aan internationale sportevenementen, stelt ook Nederlandse sporters en sportbonden voor dilemma’s. Politiek gezien keuren zij de deelname van de landen Rusland en Belarus af in verband met de Russische inval in Oekraïne, maar in de route naar de Spelen in Parijs kan een internationale wedstrijd belangrijk zijn voor de uiteindelijke kwalificatie.

Standpunt NOC*NSF over deelname Russische en Belarussische sporters aan internationale evenementen

Met betrekking tot internationale wedstrijden waaraan Russische en Belarussische sporters deelnemen, is het algemene uitgangspunt van NOC*NSF dat zowel de individuele sporter als de sportbond autonoom is met betrekking tot het besluit over deelname.

NOC*NSF houdt vast aan haar eerdere standpunt dat Russische en Belarussische sporters en bestuurders vooralsnog niet uitgenodigd zouden moeten worden voor internationale sportevenementen. Mocht er wel sprake zijn van deelname van sporters uit één van beide landen, dan dringt NOC*NSF erop aan dat dit gebeurt onder neutrale vlag.

NOC*NSF spreekt zich echter uit tegen deelname van Nederlandse sporters of bonden aan wedstrijden waaraan Russische en/of Belarussische sporters onder de vlag van hun eigen land meedoen. NOC*NSF zal sporters en bonden die besluiten wel deel te nemen, dan ook niet steunen bij de voorbereiding op en tijdens deze wedstrijden. Er zijn geen sancties.

Februari 2023

Verklaring NOC*NSF over deelname Russische en Belarussische burgers/teams aan sportactiviteiten

De gruwelijke beelden en berichten over de invasie van Oekraïne door het Russische leger schokten de wereld. Onze gevoelens, onze emoties gaan uit naar alle onschuldige slachtoffers. De wereldgemeenschap reageerde op een ongekende manier op wat algemeen wordt beschouwd als een keerpunt in de wereldgeschiedenis. De Russische aanval op Oekraïne houdt grote risico's in voor de rest van Europa en de wereld. De Algemene Vergadering van de VN betreurde met een uitzonderlijke meerderheid de agressie van de Russische Federatie in de krachtige bewoordingen.

De (inter)nationale sportwereld veroordeelde de schending van het olympisch bestand en de olympische waarden door de Russische regering. Oekraïne en zijn bevolking verdienen alle steun, ook vanuit de sport in Nederland en daarbuiten. Als koepelorganisatie van 78 nationale sportorganisaties heeft NOC*NSF naast de verantwoordelijkheid voor de uitzending van de olympische en paralympische (jeugd)teams naar olympische en paralympische sportevenementen, ook de overkoepelende taak voor de top- en breedtesport in Nederland. In die laatste hoedanigheid nemen we na overleg met onze leden het voortouw bij ethische en ander maatschappelijke issues.

Wij zijn door onze leden, de Nederlandse sportbonden, expliciet gevraagd advies te geven over deelname van Russische en Belarussische sporters, officials en bestuurders.

Dilemma

NOC*NSF ziet sport als een belangrijk middel om mensen met elkaar te verbinden. Wij stellen dat deze oorlog niet is begonnen door het Russische volk, Russische atleten of Russische sportorganisaties, maar door de Russische overheid. Net als vele internationale sportorganisaties staan we voor grote dilemma’s.

Naast de wens om met elkaar te kunnen blijven sporten is er de grote verantwoordelijkheid om de integriteit, eerlijkheid en veiligheid van de wedstrijden te waarborgen. Onder de vreselijke omstandigheden die door de Russische inval zijn ontstaan, is de integriteit van de wedstrijden echter niet te garanderen en hebben tal van organisaties maatregelen moeten nemen.

Zonder maatregelen te nemen zou bijvoorbeeld rekening moeten worden gehouden met de situatie waarin Russische of Belarussische atleten wel zouden kunnen strijden om titels, terwijl Oekraïense atleten dat mogelijk niet zouden kunnen vanwege de oorlog in hun land.

Er zouden daarnaast mogelijke veiligheidsrisico's ontstaan voor atleten, officials en bestuurders die Rusland en Belarus vertegenwoordigen als zij deel zouden nemen aan internationale wedstrijden, evenementen of bijeenkomsten, vanwege de toenemende antisentimenten richting deze landen. Tegelijkertijd dient het streven altijd te zijn om zo snel als mogelijk wel weer met elkaar te sporten en sport mogelijk te maken.

Onderstaande maatregelen (die NOC*NSF ondersteunt en adviseert) zijn in lijn met, en geïnspireerd op de eerdere aanbeveling van het IOC, het IOC Statement Give Peace a Chance, de recente besluiten van het EOC, en de verklaring van 38 landen waaronder Nederland.

  • Internationale evenementen
    De wereldwijde sportbeweging veroordeelde onmiddellijk de schending van de olympische wapenstilstand door de Russische regering en dringt aan op de verplaatsing van voorlopig alle geplande sportevenementen in Rusland of Wit-Rusland en voorlopig geen nieuwe evenementen meer in Rusland of Belarus te organiseren.

    Bij internationale sportevenementen elders worden teams en individuele atleten die Rusland of Belarus vertegenwoordigen niet langer uitgenodigd om deel te nemen.

    Sporters met de Russische of Wit-Russische nationaliteit die niet namens Rusland of Wit-Rusland strijden, zijn wat NOC*NSF betreft in principe nog steeds welkom op sportevenementen. Datzelfde geldt voor officials en bestuurders die op persoonlijke titel aanwezig zijn.

  • Russen, Belarussen en Oekraïners in Nederland
    In Nederland is een aanzienlijke groep jongeren en volwassenen met een Russische, Belarussische of Oekraïense nationaliteit lid van een Nederlandse sportvereniging. Ook zijn er bij Nederlandse sportorganisaties mensen met een Russische, Belarussische of Oekraïens nationaliteit werkzaam als betaalde kracht of vrijwilliger.

    NOC*NSF heeft er begrip voor dat deze situatie lastig kan zijn voor hen en voor hun omgeving. Tegelijkertijd zijn wij overtuigd van de verbindende kracht van sport om mensen dichter bij elkaar te brengen.

    We roepen bonden, evenementorganisatoren, verenigingen en leden van verenigingen op om die verbindende kracht van sport te blijven benutten. Wij zijn dan ook van mening dat Russische, Belarussische en Oekraïense leden van sportverenigingen actief lid kunnen blijven van hun vereniging en deel kunnen blijven nemen aan in Nederland georganiseerde sportactiviteiten.

  • Officials en sportbestuurders uit Rusland en Belarus
    Wij zijn van mening dat sportfunctionarissen en sportbestuurders die Rusland of Belarus expliciet vertegenwoordigen op dit moment niet voor bijeenkomsten of evenementen (in Nederland) moeten worden uitgenodigd.

    In de praktijk betekent dit dat als iemand namens Rusland of Belarus optreedt in een sportorganisatie (bijvoorbeeld in het bestuur), die entiteit wordt geadviseerd om die persoon (voorlopig) niet uit te nodigen of toe te laten. Als het gaat om een persoon met een Russische of Belarussische nationaliteit die op persoonlijke titel een positie in een organisatie inneemt, dan wordt aanbevolen om ook hier de verbindende kracht van sport te blijven benutten en dit zo te houden. 

    Met andere woorden: deze persoon kan zijn functie in principe blijven uitvoeren. Officials en bestuurders (met de Russische of Belarussische nationaliteit) die zich nadrukkelijk uitspreken tegen de oorlog zullen eveneens uitgenodigd blijven worden.

Verder adviseren we om geen contracten aan te gaan met organisaties of individuen uit Rusland of Belarus op het terrein van sponsoring, consultancy of anderszins.