Loterijen zijn van alle tijden. De eerste loterijen werden al in de middeleeuwen opgericht om financiële middelen bijeen te brengen voor het ‘algemeen belang’. Op die basis heeft Nederland door de eeuwen heen een degelijk en robuust loterijstelsel ontwikkeld. De bijdrage aan goede doelen, cultuur en – niet in de laatste plaats – sport, is meer dan royaal.
Als je de wettelijk geborgde afdrachten van (alle) loterijen optelt kom je tot een bedrag van zo’n slordige zevenhonderd miljoen. Per jaar! En dan laat ik de extra bijdragen, bijvoorbeeld door sponsoring van sportorganisaties, gemakshalve nog buiten beschouwing.
Het Nederlandse loterijstelsel is daarmee DE investeerder in wat sinds de Troonrede zo mooi heet: het maatschappelijk weefsel. Verenigingen, podia, sportclubs, vrijwilligersorganisaties, goede doelen, natuur. Van ons, voor ons.
Voor de sport betekent de ‘maatschappelijke afdracht’ heel concreet de garantie voor het voortbestaan van de sportbonden en onze lokaal verankerde, fijnmazige verenigingsstructuur. Voor miljoenen mensen laagdrempelig sportplezier, maar ook de kweekvijver voor TeamNL! Onze sporters in oranje, die zich op dit moment voorbereiden op de Olympische en Paralympische Spelen.
Als loterijen niet meer zouden kunnen of mogen doen wat ze nu doen, wie pakt dan het bonnetje op?
Marc van den Tweel
Het huidige politieke debat over kansspelen - ook deze week aan de orde in de Tweede Kamer - is daarom wat mij betreft te eenzijdig. Het gesprek gaat te weinig over de betekenis van loterijen voor de samenleving en blijft te vaak beperkt tot reclame (wel of niet, hoeveel) en de mogelijke risico’s van online kansspelen. Dat debat moet zeker gevoerd blijven worden, op basis van feiten en cijfers. De crux is wel dat het in Nederland relatief goed geregeld is. Door zelfregulering, toezicht van de overheid en soms aanscherping van de regelgeving waar dat moet.
Er is overigens sprake van een mogelijke privatisering van Nederlandse Loterij. Dat zou, onder de juiste condities, een goed idee kunnen zijn. Mits natuurlijk de afdracht aan goede doelen, cultuur en sport correct en duurzaam geborgd wordt. De opdracht aan de politiek is om deze historisch gegroeide bijdrage aan de samenleving nadrukkelijk te borgen!
De rol en betekenis van de loterijen in ons land mag méér voor het voetlicht. Laten we het plat slaan: als loterijen niet meer zouden kunnen of mogen doen wat ze nu doen, wie pakt dan het bonnetje op? Laten we blij zijn met de manier waarop het in Nederland geregeld is!
Marc van den Tweel,
Algemeen directeur NOC*NSF
Deze column is ook verschenen als ingezonden brief in SportKnowHowXL.
