Oudejaarsblog: over leeftijd en sporten

Leeftijd. Terwijl ik met een snelheid van zo’n 60 kilometer per uur door de verse sneeuw de Vulcano naar beneden dans, denk ik aan mijn leeftijd. Bijna 65 nu. Wat een heerlijk gevoel. Vrij. Onafhankelijk. Mijn Kaya danst naast mij dezelfde berg. Samen. Heerlijk.

In mijn hoofd Forever Young van Jay Z.

Forever young
I wanna be forever young
Do you really want to live forever?
Forever and ever
Forever young

De zwarte Vulcano-afdaling is een paar jaar geleden geopend. Een geweldige en ook steile piste. Breed. De helling is gemiddeld 30 procent. Sommige stukken bijna 60 procent. Ruim twee kilometer duikt de afdaling in bijna een rechte lijn duizelig de diepte in naar Pozzo di Fassa. De laatste paar honderd meter laat ik mij gaan. Adrenaline. De snelheid schiet naar net 100 kilometer per uur. Een uitdagende downhill in het hart van de door mij zo bewonderde Italiaanse Dolomieten, waar over ruim zes jaar de Olympische Winterspelen worden georganiseerd.

Eenmaal beneden voel ik trots. Immers ook de jongste niet meer. Wat een weelde deze ervaring.

Sporten is van en voor alle leeftijden

Leeftijd. Zo’n ski-afdaling geeft maar weer eens aan hoe belangrijk het is om te blijven sporten. Ik was twaalf toen ik met school voor het eerst op ski’s stond in het Oostenrijkse Stubaital. Ski’s met een veer, die je om de hak van je schoen moest plaatsen, zodat je de veer aan de voorkant met een spanner kon vastklikken. Toen en nu. Het materiaal is immens veranderd. De tijdloze besneeuwde bergen zijn hetzelfde. Ook al is er vaak kunstsneeuw.

Leeftijd. Sporten is van en voor alle leeftijden. Op de vol besneeuwde hellingen van de Dolomieten heb ik weer eens ervaren dat stoppen met sporten mij heel ongelukkig zal maken. Daar zal Margriet Sitskoorn, hoogleraar klinische neuropsychologie aan de Tilburg University, het van harte mee eens zijn.  Tijdens deze kerstvakantie las ik haar zeer interessante boek ‘Het 50+ brein, ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij.’ En met die moderne maatschappij bedoelt ze dan vooral een samenleving die steeds verder digitaliseert. Met alle voor- én nadelen uiteraard. Dat is alleen al een aparte blog waard.

Over het belang van sporten voor de ouder wordende mens in die sterk veranderende wereld zegt ze: 'Verhoog uw hartslag door te bewegen. Beweeg regelmatig en met een gemiddelde intensiteit. Het is goed voor uw hersenen, uw vaardigheden, uw lijf en uw stemming, en u slaapt er nog beter door ook.'

Leeftijd. Sitskoorn betoogt in ‘Het 50+ brein’ dat regelmatig sporten en bewegen het cognitieve verval bij de ouder wordende mens in ieder geval beperkt. Sporten, bewegen ofwel het verhogen van je hartslag is onderdeel van haar Schijf van Vijf voor Vitaal Verouderen. Behalve het verhogen van je hartslag (1) is het belangrijk om je omgeving te verrijken (2), je te verbinden met anderen (3), je hersenen te voeden (4). Hierbij doelt ze vooral op het gebruik van juiste voeding: ‘Steeds meer onderzoek laat zien dat als we onze standaardconsumptie met 20-40 procent verlagen - natuurlijk op een manier dat we geen voedingsstoffen te kort komen - dat goed is voor onze gezondheid en onze cognitieve functies.’ En tot slot: voorkom ziektes (5).

Samen sporten wint aan populariteit

Leeftijd. Het boek van Margriet Sitskoorn is voor veel ouder wordende mensen geen overbodige luxe om te lezen. Ondanks dat uit recent onderzoek van NOC*NSF blijkt dat de leeftijdsgroepen 45-64 en 65-80 jaar weliswaar steeds sportiever worden. Met een stijging van tien procent in de periode 2013-2018 is er toch nog een wereld te winnen voor de oudere leeftijdscategorieën. Op dit moment sport bijna 60 procent van de Nederlanders minstens één keer per week. Vooral het samen van sport genieten wint aan populariteit. Dat geldt voor alle leeftijdscategorieën. Gelukkig vindt niet alleen Margriet Sitskoorn sporten en bewegen belangrijk. Uit aanvullend impactonderzoek, dat NOC*NSF de afgelopen weken liet uitvoeren, legden we de volgende vraag voor aan een afspiegeling van Nederlandse samenleving: Waarom is sport onmisbaar voor de samenleving? Daar kwam een interessante top 3 uit tevoorschijn:

1. Sport houdt mensen gezond (57%)
2. Sport geeft ontspanning (44%)
3. Sport houdt ons vitaal (39%)

Leeftijd. Allemaal uitkomsten waarin ik mij als ouder wordende mens en sporter in ieder geval zeer in herken. Niet alleen op de Vulcano-skipiste in de Dolomieten, zoals afgelopen week. Ook als ik lekker aan het fietsen ben met vrienden. Nederland is zo mooi vanaf de fiets. Of ontspannen een golfbal meer dan tweehonderd meter wegsla op een prachtige golfcourse, waar dan ook ter wereld. Wandelen in Noorwegen door de bergen, zoals ik samen met Kaya afgelopen zomer deed, is een van mijn favoriete bezigheden. Kun je tot op hoge leeftijd kunt doen.

Je bent zo oud als je je voelt

Leeftijd, leeftijd, leeftijd. Het houdt mij best wel bezig nu ik die magische grens van 65 jaar begin 2020 hoop te bereiken. Je bent zo oud als je je voelt, luidt een bekend spreekwoord. En zo is het. En als je veel sport is dat vaak minder oud dan de kalender aangeeft.

Daarom wens ik allereerst mijn leeftijds- c.q. generatiegenoten het komende jaar veel actief sporten toe. Daarnaast wens ik uiteraard iedereen een heel gezond, sportief en prachtig 2020!