Van snelste kleuter tot World Series

Het opmerkelijk talent van paralympisch zwemster Suzie Pellis

Toen haar leeftijdsgenoten in het pierenbad leerden drijven, had ze al haar A, B en C diploma op zak. Als 14-jarige zwom ze een Nederlands record. En deze week komt Suzie Pellis (16) voor Nederland uit op de World Series in Ignano Sabbiadoro, Italië. Is het een aanleiding voor hoge verwachtingen en grote dromen? Niet echt. “Ik bekijk het een beetje per seizoen. Ik vind het vooral gezellig met het team.”

Suzie is niet bepaald iemand die graag opschept of erg onder de indruk lijkt van haar prestaties. Maar dat ze zich op 16-jarige leeftijd weet te kwalificeren voor zo'n groot internationaal toernooi, is wel degelijk bijzonder, zegt haar coach Bram Dekker. “Het komt niet vaak voor dat iemand zo jong zoveel vooruitgang laat zien. Internationaal is het niveau zodanig gestegen, en is het veld veel professioneler geworden, dat je er op die leeftijd niet makkelijk tussen kan komen.”

Onderarm

Suzie is een van de negen paralympische zwemmers van het Nederlandse selectieteam dat in Amersfoort traint onder bondscoach Dekker. Ze is de jongste van het stel. En hoewel haar talent als kleuter misschien al zichtbaar was, is ze niet in één streep het Nederlandse team in gekomen.

Na haar diploma's deed ze niets met zwemmen, droomde ze helemaal niet van een topsportcarrière, en had ze geen idee dat ze ook als paralympiër door zou kunnen gaan. Dat ze haar rechterhand en een deel van haar onderarm mist, is voor haar altijd vanzelfsprekend geweest. Ze is ermee geboren en het was gewoon zo. Zo zag zij het, net als haar omgeving. Het was nooit een handicap. Ook niet in het water.

Het valt haar coach op dat ze haar verkorte arm als vanzelf compenseert in het water. “Ze heeft een goed gevoel voor aanpassingen. Het helpt misschien dat ze dat al haar hele leven doet, maar ze heeft ook een aangeboren talent om fysiologische dingen snel op te pakken.”

Allemaal kinderen met een handicap. Dat had ik nog nooit gezien

Hoe ze op haar 8e dan toch op een Paralympische talentdag terechtkomt, weet ze eigenlijk zelf ook niet precies. Haar moeder vond het een goed idee. “Ik weet wel dat ik het spannend vond. Al die kinderen die ik niet kende, allemaal met een handicap. Ik had dat nog nooit gezien.” De enige kinderen met een handicap die ze kent, zijn van vrienden van haar ouders. Het zijn kinderen die net als Suzie als kind zijn geadopteerd.

Op de talentdag probeert ze verschillende sporten uit, waaronder tennis, basketbal en zwemmen. Ze vindt het allemaal leuk. De zwemcoach is enthousiast over haar en adviseert haar bij een club te gaan zwemmen. Het duurt niet lang of ze zwemt haar leeftijdsgenoten zonder handicap er weer uit. Dit keer tijdens wedstrijden.

Ze komt uiteindelijk via het Johan Cruijf talentteam van de zwembond KNZB terecht bij de Nederlandse selectie van Dekker. “Omdat ze nog zo jong was, hebben we in het begin heel rustig aan gedaan. School ging voor. En ook zij gaf aan wat ze zelf wilde. Ze kwam eerst 1 keer per week trainen, inmiddels is dat 3 dagen. En nog steeds blijven we kijken hoe de balans goed blijft. Omdat ze een deel van haar arm mist, heeft ze een aangepast programma. Je bent met een verkorte arm nu eenmaal minder belastbaar en de omvang van de training is daardoor minder groot.”

Levenslessen in het paralympische team

Ze houdt echt van zwemmen en heeft veel lol met haar teamgenoten, waaronder paralympisch kampioenen Rogier Dorsman en Liesette Bruinsma. En dus zit ze op trainingsdagen zonder geklaag om 6 uur in de auto. Als het tegenzit doet ze er 2,5 uur over om van huis in Bergen op Zoom naar het zwembad in Amersfoort te rijden.

Tussen de trainingen door maakt ze huiswerk - ze zit nu in 5 vwo. En tijdens stages en wedstrijden is het soms een puzzel hoe ze haar toetsen en opdrachten voor elkaar krijgt. Soms best hard werken, geeft Suzie toe. Maar het kan wel. Haar vriendinnen thuis zijn net als zij geen feestbeesten, en ze spreekt regelmatig met ze af. “Ik heb niet het gevoel dat ik iets mis.” En ze noemt het nog eens: “Ik vind zwemmen gewoon echt heel leuk.”

Ze traint nu twee jaar bij het paralympische team. Ze is sterker geworden, zeggen Suzie en haar coach. Als zwemmer en als mens. Dekker: “De dynamiek van zo'n team maakt dat je zelfstandiger wordt, je moet leren omgaan met tegenslag, met de emotie van anderen en die van jezelf. Je hebt te dealen met feedback en commentaar van anderen. Je moet dingen organiseren. Het zijn levenslessen die je in zo'n team krijgt. Ik merk dat ik steeds minder contact heb met de moeder van Suzie, omdat ze nu zelf alles regelt.”

Heimwee

Suzie merkt dat ze ook gegroeid is doordat de heimwee waar ze in het begin veel last van had, is afgenomen. “De eerste stage, naar Curaçao, vond ik heel moeilijk. Ik twijfelde heel erg of ik mee zou gaan. Ik had altijd al veel last van heimwee. Bij mijn opa en oma logeren wilde ik eigenlijk al niet eens. Vooral tegen de avonden zag ik er erg tegenop. Wat ga je dan doen? Bij wie lig ik op de kamer? Ik kende mijn kamergenote nog helemaal niet goed. Moest ik dan een pyjama aandoen in haar bijzijn? Dat soort dingen vroeg ik me af.”

Coach Dekker vult aan. “Juist al die details hebben we vooraf allemaal doorgesproken. Zo werd het heel concreet voor haar wat ze kon verwachten.” Suzie: “Rogier (red: Dorsman) liet me vooraf ook allemaal foto’s zien van de locatie. Dat was heel fijn, zo kon ik me er een voorstelling van maken.”

Suzie is blij dat ze toch is meegegaan, zegt ze. “Het viel heel erg mee. En het werd daarna ook steeds makkelijker. We reizen regelmatig met het team naar het buitenland. Voor trainingen en wedstrijden. Ik vind het nu heel gezellig.”

World Series

En hoe het nu verder gaat met haar zwemcarrière? Suzie zal het wel zien. De Paralympische Spelen in 2028 meemaken zou mooi zijn, maar eerst maar die World Series in Italië zwemmen. Zo rustig als dit vertelt, zo anders kan ze zijn tijdens wedstrijden, zegt haar coach. “Vergis je niet, ze is een bijtertje. Als er een limiet gezwommen moet worden, gaat ze ervoor.” Suzie: “Of ik als kleuter altijd zo fanatiek was? Geen idee, ik weet alleen dat het bij het afzwemmen voor mijn C-diploma lastig was om met kleren aan door zo'n gat onder water te zwemmen. Misschien omdat ik nog zo klein was.”