In de afgelopen tien jaar is de sportbranche in Nederland gegroeid en diverser geworden. Het aantal sportaanbieders is toegenomen en sporters kunnen kiezen uit een breder aanbod. Het sportaanbod bij sportverenigingen is ongeveer stabiel; het commerciële sportaanbod en de ongeorganiseerde sport (wandelen, fietsen) groeien. Sommige trends brengen een uitdaging mee voor de toekomst: zo neemt de sportdeelname onder jongeren af en blijven kwetsbare groepen achter in hun sportdeelname. Daarentegen groeit de groep wekelijkse sporters onder 65-plussers sterk. De behoeften van Nederlandse sporters lijken te veranderen door de toegenomen welvaart en het gebrek aan tijd. Sporters willen meer ongebonden kunnen sporten.
Dit staat in het Brancherapport Sport, in opdracht van de Nederlandse Sportraad opgesteld door KPMG, dat maandag is aangeboden aan minister Bruins van Medische Zorg en Sport.
goed dat er nu een feitelijk rapport ligt waarin de toenemende omvang en betekenis van de sport in Nederland als in een foto wordt beschreven.
Anneke van Zanen-Nieberg, voorzitter NOC*NSF
Anneke van Zanen-Nieberg, voorzitter NOC*NSF: “Het is goed dat er nu een feitelijk rapport ligt waarin de toenemende omvang en betekenis van de sport in Nederland als in een foto wordt beschreven. De Nederlandse Sportraad kan naar mijn overtuiging mede op basis van dit rapport het gevraagde advies over de toekomstige organisatie en financiering van de sport in Nederland opstellen. Ook wij kijken actief naar de toekomst van de sport in Nederland en zien vanuit het grote maatschappelijk belang van sport een belangrijke rol weggelegd voor de sportverenigingen. Graag werken we mee aan het traject dat de Nederlandse Sportraad nu gaat doorlopen bij het opstellen van haar advies.”
Beschrijving gestage verschuiving gebruik sportaanbod
Het Brancherapport Sport beschrijft een gestage verschuiving in het gebruik van het sportaanbod in Nederland. Sporters maken gebruik van een gevarieerd sportaanbod bij onder andere sportverenigingen (23%), commerciële sportaanbieders (18%) en in de openbare ruimte (47%).
Het aantal sporters dat gebruik maakt van commercieel sportaanbod groeit, net als het aantal sporters dat ongebonden sport in de openbare ruimte. Het aantal mensen dat lid is van een sportvereniging is stabiel tot licht dalend. In de commercieel aangeboden sporten is groei te zien bij bootcamp, yoga en kickboksen. De grootste sport in Nederland, fitness, lijkt qua deelnemers te stabiliseren. KPMG stelt in het rapport vast dat de niet-commerciële topsportprogramma’s een goed rendement opleveren: het aantal medailles en top-8-prestaties op hoofdtoernooien is in de loop van de jaren toegenomen.
In onze ogen zal de maatschappelijke betekenis van sport alleen nog maar toenemen
Gerard Dielessen, algemeen directeur NOC*NSF
Gerard Dielessen, algemeen directeur NOC*NSF: “Deze foto van de Nederlandse sport komt op het juiste moment. Zowel wij, NOC*NSF en de sportbonden, als de verschillende overheden maken zich op om met sport het derde decennium van deze eeuw in te gaan. In onze ogen zal de maatschappelijke betekenis van sport alleen nog maar toenemen. En dan is zo’n rapport waarin de omvang en verschijningsvormen van de sport in Nederland vrij gedetailleerd zijn beschreven van grote waarde voor het opstellen van onze plannen voor de toekomst.”
Organisatie sportbranche niet eenvormig
De sportbranche, met een veelheid aan sportaanbieders, is niet eenvormig georganiseerd. Van lang niet alle sportaanbieders en sporters zijn de belangen vertegenwoordigd. De verenigingssport en ondersteunde topsport is via sportbonden en NOC*NSF van oudsher sterk georganiseerd. In de commerciële sport bestaat een aantal sport specifieke brancheverenigingen. Sporten in de openbare ruimte is in het geheel niet landelijk georganiseerd.
Financiering sport
In Nederland is er in 2018 ruim 5,7 miljard euro besteed aan sportaanbod en ondersteunde topsport. Dit geld wordt vooral door de sporters zelf (2,8 miljard euro) en gemeenten (2,5 miljard euro) bijgedragen. De Nederlandse overheden hebben in 2018 hun geld vooral uitgegeven aan sportaccommodaties en aan de openbare ruimte. Commerciële sportaanbieders zijn voor 80% afhankelijk van de uitgaven door sportconsumenten; sportverenigingen voor ongeveer de helft.
Aan het verenigingsaanbod leveren vrijwilligers een grote bijdrage met hun kosteloze inzet en gemeenten met de (in)directe financiering van sportaccommodaties. Het Brancherapport Sport geeft aan dat de topsportprogramma’s grotendeels door het ministerie van VWS en de Nederlandse Loterij gefinancierd via NOC*NSF worden gefinancierd.
Vervolgtraject: rapport als basis advies
Het Brancherapport Sport is in opdracht van de Nederlandse Sportraad opgesteld door KPMG, gevalideerd door vele experts en stakeholders en tot stand gekomen met medewerking van onder andere CBS, RIVM, SCP, het Mulier Instituut en NOC*NSF.
Het is de eerste keer dat op deze wijze een Brancherapport Sport is uitgebracht. De totale sportbranche is hierin door KPMG zo feitelijk mogelijk in beeld gebracht, als op een foto. Deze foto dient als basis voor het advies over de organisatie en financiering van de sport dat de NLsportraad in het voorjaar van 2020 publiceert. De minister heeft de NLsportraad gevraagd om in dit advies een aantal scenario’s te schetsen voor een duurzame, toekomstbestendige organisatie en financiering van de sport.
