Voorop in duurzaamheid: deze sportbonden pakken door
lees meer
In het artikel Voorop in duurzaamheid lieten we eerder zien hoe sportbonden werk maken van een groenere toekomst. De KNVB is daar een sprekend voorbeeld van. Met een strategische aanpak, concrete programma’s en een duidelijke visie laat de voetbalbond zien dat verduurzaming noodzakelijk, haalbaar én inspirerend is – óók voor bonden met minder beschikbare middelen en menskracht.
Van clubkas naar klimaatimpact
Het begon in 2018 met een eenvoudige maar krachtige gedachte: verduurzaming moet lonen. “Onze slogan is ‘volle clubkas, lage broeikas’”, vertelt Thomas Degen, programmamanager duurzaamheid bij de KNVB. “We helpen clubs om toekomstbestendig te worden door te investeren in verduurzaming, die ook financieel voordeel oplevert.” Die financiële insteek bleek een effectieve ingang. “Als verduurzaming winst voor milieu en club oplevert, raken mensen enthousiast,” zegt Degen. “En dan ontstaat er een sneeuwbaleffect: van energie naar afval, van water naar mobiliteit. Clubs willen steeds verder gaan.”
Tim Hofman, head of sustainability, vult aan: “De KNVB is er voor de verenigingen. Als verduurzaming goed is voor hun clubkas én voor de toekomst van het voetbal, dan is het logisch dat we daar werk van maken.”
De KNVB is er voor de verenigingen. Als verduurzaming goed is voor hun clubkas én voor de toekomst van het voetbal, dan is het logisch dat we daar werk van maken.
De Groene Club: kennis, inspiratie en begeleiding
Via het programma De Groene Club biedt de KNVB concrete ondersteuning aan verenigingen. Dat varieert van energiescans en advies over mogelijke maatregelen tot inspirerende succesverhalen. “We willen clubs helpen om de juiste keuzes te maken, op het juiste moment,” zegt Degen. “En dat doen we niet alleen met kennis, maar ook met begeleiding en netwerkvorming.”
Een mooi voorbeeld is De Groene Clubavond, georganiseerd met Mitsubishi Electric en ING, waarop 250 clubbestuurders samenkwamen om over duurzaamheid te praten. “Die plekken waren razendsnel uitverkocht,” vertelt Degen. “Dat laat zien dat het leeft.”
Beeld: KNVB
Zonnepanelen bij SV Hector op Sportpark 't Doesgoor
KNVB GO: minder kilometers, meer bewustwording
Ook op het gebied van mobiliteit is de KNVB actief. Met ‘KNVB GO’ wordt gewerkt aan het verminderen van reisbewegingen in het amateurvoetbal en bij Oranje-evenementen. Via de Voetbal.nl-app kunnen leden carpoolen en er zijn fietscampagnes en slimme competitie-indelingen om afstanden te verkleinen. “We willen zoveel mogelijk wedstrijden binnen fietsafstand organiseren,” zegt Degen. “Dat is goed voor het milieu én voor de beleving.”
Bij interlands wordt samengewerkt met OV-partijen en campagnes zoals ‘Volle Bak!’ met Volkswagen stimuleren we om samen te rijden. Rondom een EK-interland in Dortmund werden 21.000 autokilometers en 4.000 kilo CO₂ bespaard door carpoolen. “Dat zijn resultaten om trots op te zijn,” aldus Degen.
Beeld: KNVB
Voetballers samen op weg in de auto naar een uitwedstrijd
Duurzaam denken in de eigen organisatie
Sinds 2024 richt Tim Hofman, die daarvoor de huidige functie van Degen bekleedde, zich op verduurzaming binnen de KNVB zelf. “We hebben met alle afdelingen gekeken wat zij kunnen bijdragen. Dat varieert van minder plastic en papiergebruik tot energiebesparing op de campus en duurzamer reizen met jeugdteams.” Binnen 500 kilometer is de voorkeur nu trein of bus en alle vluchten worden gecompenseerd.
Ook leveranciers worden betrokken: van duurzame hotels tot catering en branding-materialen. “We willen met alle partners duurzamer gaan werken,” zegt Hofman. “Dat vraagt om bewustwording én actie.”
Het mooie is dat duurzaamheid steeds meer vanzelfsprekend wordt. “Afdelingen komen nu zelf met ideeën,” vertelt Hofman. “Dat is precies wat je wilt: dat het onderdeel wordt van elke afweging.”
Jeugdspelers van v.v. ONT in actie op de Sportaccommodatie van het jaar 2023
Advies voor andere bonden: begin gewoon
De KNVB is groot, maar de lessen zijn vrij eenvoudig breder toepasbaar. “Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden,” zegt Degen. “Zoek samenwerking met partijen die de expertise hebben. En faciliteer kennisdeling met andere bonden en tussen verenigingen.” Het voetbalplatform ‘Eén tweetje’ laat zien dat clubbestuurders graag van elkaar leren. Met het Deltaplan Sportaccommodaties, dat de KNVB deze zomer lanceerde, roept de bond politiek Den Haag op tot een integrale aanpak met financiële en inhoudelijke ondersteuning.
Voor kleinere bonden is het advies helder: begin met een inventarisatie, zoek partners, en kies haalbare stappen. “Verduurzaming hoeft niet groots en meeslepend te zijn,” zegt Hofman. “Elke stap telt. En als je eenmaal begint, ontstaat er vaak een sneeuwbaleffect.”
Samen vooruit
Duurzaamheid is geen luxe, maar noodzaak. En het is een thema dat sportbonden verbindt. “Elke bond heeft zijn eigen uitdagingen,” zegt Degen. “Maar door kennis te delen en samen op te trekken, kunnen we allemaal stappen zetten.”
De KNVB laat zien dat duurzaamheid en sport hand in hand kunnen gaan. Niet alleen voor het klimaat, maar ook voor de toekomst van het voetbal. En dat is een boodschap die elke sportbond kan omarmen.
