
Duurzaamheid is steeds minder bijzaak in de sport. Meer en meer sportbonden zetten concrete stappen om hun impact op het milieu te verkleinen. Niet alleen door clubs te ondersteunen, maar ook door zelf het goede voorbeeld te geven. De KNHB, NGF en KNSB zijn drie bonden die vooroplopen in dit traject. Met support van NOC*NSF en programmamanager duurzaamheid Niels Dokkuma werken ze aan een toekomstbestendige sport. Wat doen ze precies en wat kunnen andere bonden hiervan leren?
Schaatsen met oog voor klimaat en toekomst
Duurzaamheid is stevig verankerd in de strategie van de KNSB. Niet vreemd, want de schaatssport staat onder druk door klimaatverandering. “IJshallen zijn grootverbruikers van energie”, zegt Jurre Trouw, manager sportparticipatie. “En natuurijsverenigingen hebben direct te maken met de opwarming van de aarde.”
De KNSB zet vol in op duurzame ijsbanen. “Je moet een ijsbaan willen koppelen aan een faciliteit die warmte vraagt, zoals een zwembad of woningen”, legt Trouw uit. “Een ijsbaan produceert warmte, laten we die benutten.” De bond neemt een regisserende rol en deelt kennis met alle betrokken partijen. “Wij geloven dat ijsbanen CO2-neutraal en zelfs energieneutraal kunnen zijn.”
Ook mobiliteit is een belangrijk thema voor de KNSB. En net als de andere bonden, werkt de KNSB nauw samen met NOC*NSF. “Op thema’s zoals duurzaamheidswetgeving en ESG heb je als bond geen specialisme in huis”, zegt Trouw. “NOC*NSF biedt die expertise. Ik geloof erin dat we van elkaar kunnen leren.”

Golf en natuur in harmonie
De NGF heeft duurzaamheid al jaren hoog op de agenda staan. Niet zo gek, want golf wordt midden in de natuur gespeeld. “Golf speelt je in de natuur en als speler ben je je daar zeer bewust van”, zegt Alexander Renders, verantwoordelijk voor duurzaamheid bij de NGF. “Dus moeten we als sport ook verantwoordelijkheid pakken.”
De NGF ondersteunt golfbanen met ecologisch advies en stimuleert het behalen van het internationale GEO-certificaat voor milieuvriendelijk beheer. Maar de federatie kijkt ook naar zichzelf. “Onze volgende stap is het verduurzamen van de werkorganisatie NGF”, vertelt Renders. “We kijken naar mobiliteit, het wagenpark, OV-gebruik, ons pand en hoe we topsport en competitie organiseren.”
Een mooi voorbeeld is het Dutch Ladies Open, dat inmiddels ISO-gecertificeerd is. “Dat is een mooie erkenning van ons duurzaamheidsbeleid”, aldus Renders. “En we geloven erin dat je dit samen moet doen, breed gedragen vanuit alle lagen in de organisatie.”
Duurzaamheid als vanzelfsprekend onderdeel van hockey
Ook bij de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) is duurzaamheid een steeds belangrijker thema. “We willen ernaartoe dat duurzaamheid een van de basisdingen is die je meeneemt in alles wat je doet”, zegt Chantal Mies, verantwoordelijk voor onder andere accommodatiebeleid. “Zoals we dat eerder ook met integriteit hebben gedaan.”
De KNHB ziet dat clubs al veel doen, bijvoorbeeld op het gebied van energieverbruik, afvalscheiding en gezond voedselaanbod. De bond zelf werkt nu aan een materialiteitsanalyse om te bepalen waar de grootste impact ligt binnen de hockeysport. “We willen eind dit jaar duidelijk hebben wat onze ambitie is, waar we nu staan en waar we naartoe willen”, zegt Mies. “Dat we dit samen met NOC*NSF en andere bonden doen, is heel waardevol. Je leert van elkaar en trekt samen op.”
Dat we dit samen met NOC*NSF en andere bonden doen, is heel waardevol. Je leert van elkaar en trekt samen op
Chantal Mies, KNHB
NOC*NSF helpt bonden op weg
Niels Dokkuma, programmamanager duurzaamheid bij NOC*NSF, ondersteunt sportbonden bij hun verduurzamingstraject. “Mijn rol is onder andere agenderen, aanjagen en vooral support verlenen bij verduurzaming binnen de vereniging NOC*NSF”, zegt hij. “Ik ondersteun de bonden met een online spreekuur, het supportprogramma in samenwerking met More2Win en met name één-op-ééntrajecten als daar vraag naar is.”
Het programma richt zich bewust op de E van ESG: de milieu-impact van sport. “De milieuvoetafdruk van sport moet worden verminderd en daar kan elke bond zelf mee aan de slag”, aldus Dokkuma. “We helpen met het creëren van inzicht, het opstellen van een strategie en actieplan en bieden een praktische toolbox met concrete maatregelen per thema.”
Tijd om in actie te komen
De ervaringen van de KNHB, NGF en KNSB laten zien dat verduurzaming niet alleen noodzakelijk is, maar ook haalbaar en waardevol. Met de juiste ondersteuning, kennis en samenwerking kunnen sportbonden het noodzakelijke verschil maken.
Werk jij bij een sportbond en wil je ook aan de slag met duurzaamheid? Sluit je aan bij het ondersteuningsprogramma van NOC*NSF en zet vandaag nog de eerste stap. De tools en kennis zijn er - nu is het aan jou.
Foto boven: Dutch Ladies Open Golf 2025 (ANP)