Olympische Spelen van Parijs 1924

Plaats: Parijs (Frankrijk)
Datum: 4 mei-27 juli 1924
Officieel geopend door: Gaston Doumergue, president van Frankrijk 

Aantal deelnemers: 3.092 (2.956 mannen en 136 vrouwen)
Deelnemende landen: 44
Beoefende sporten: 17
Sportonderdelen: 126

Nederlandse deelnemers: 152
Nederlandse medailles: 10 (4 - 1 - 5)
Plaats in medailleklassement: 10

Voor het eerst was er sprake van een olympisch dorp voor de deelnemers, hoewel dat eigenlijk een te mooie naam was voor de verzameling primitieve houten barakken.

In Parijs stond de Finse atleet Paavo Nurmi op het toppunt van zijn kunnen. Om tegenstanders bekommerde hij zich nauwelijks. Hij liep met een stopwatch in de hand zijn eigen tempo. Nurmi won in de Franse hoofdstad binnen een uur tijd zowel de 1500 als de 5000 m. Magistraal was zijn overwinning in de verzengende hitte op de 10.000 veldloop. Terwijl de deelnemers bij bosjes uitvielen en één atleet aan een zonnesteek overleed, kwam Nurmi zo fris als een hoen over de finish. Het nummer werd hierna van het olympisch programma geschrapt.

Een spetterend optreden van Uruguay

Ook de Amerikaanse zwemmer Johnny Weissmuller maakte furore. Later zou hij als Tarzan in Hollywood nog grotere roem zou oogsten. Hij triomfeerde in Parijs op de 100 m, 400 m en 4 x 200 m vrije slag en voegde daar nog brons aan toe als lid van de Amerikaanse waterpoloploeg.

Bij het zwemmen liep Nederland op onfortuinlijke manier het goud op de 200 m schoolslag voor dames mis. De 16-jarige Marie Baron was vele seconden sneller dan haar concurrentes, maar werd gediskwalificeerd omdat ze een keerpunt met één hand in plaats van met twee had aangeraakt.

In het voetbaltoernooi maakte Europa kennis met het schitterende spel van Uruguay. Slechts één ploeg bleek tegen de Zuid-Amerikanen opgewassen en dat was Nederland. Tot vlak voor tijd bleef het 1-1, toen bezorgde de Franse arbiter Uruguay de zege door een zeer omstreden strafschop uit te delen.

Goud veroverde Nederland door de ruiters in de zware military, door de wielrenner Ko Willems op de 50 km op de baan en door de Laga-roeiers Beynen en Rösingh in het zwak bezette nummer twee zonder stuurman.

De wereld van 1924

De Europese politiek stond in deze jaren in het teken van moeizame onderhandelingen om aan de heersende financiële chaos het hoofd te bieden. Allerlei schema's werden ontwikkeld voor de financiering van de herstelbetalingen, waartoe Duitsland bij de vrede van Versailles verplicht was.

In de Sovjet-Unie leek het communistische bewind zich te handhaven. Frankrijk speelde in deze periode een belangrijke rol in de internationale politiek en Parijs koesterde zich als vanouds in de rol van toonaangevend cultureel centrum.

Toch was het niet allemaal beschaving wat de klok sloeg. Voor het eerst, en geheel in strijd met Pierre de Coubertins ideeën, gaven de toeschouwers blijk van een ongeremd nationalisme en ook hun officials gingen daarin niet vrijuit. De rugbyfinale tussen Frankrijk en de Verenigde Staten werd in sportief opzicht een dieptepunt; rugby verdween bij latere Spelen van het programma.

Medailleoverzicht

Goud Zilver Brons
1. Verenigde Staten 22 18 16
2. Duitsland 10 7 14
3. Finland 8 8 9
4. Zweden 7 6 12
5. Frankrijk 6 10 5

10. Nederland 4 1 5

Nederlandse erelijst*

Goud (4)
Roeien: Willy Rösingh & Teun Beijnen (twee zonder stuurman)
Wielrennen: Ko Willems (50 km baan) 
Paardensport: Adolf van der Voort van Zijp (military)
Paardensport: military-team (De Kruijff, Pahud de Mortanges, Van der Voort van Zijp, Colenbrander)

Zilver (1)
Wielrennen: Jaap Meijer (sprint)

Brons (5)
Atletiek: estafetteploeg mannen (4x100m)
Schermen: sabeléquipe, zie: Arie de Jong en Maarten van Dulm 
Tennis: Kea Bouman & Henk Timmer (mixed-dubbel, tennis)
Wielrennen: Bosch van Drakestein & Peeters (tandem, wielrennen)
Zeilen: Joop Carp/Johannes Gueping/Jan Vreede (6,5-meterklasse)

* In deze lijst staan alleen de sportmedailles vermeld. Er werden in Parijs 1924 ook prijzen voor kunsten uitgereikt. In de categorie schilderkunst kreeg de Nederlander Johan van Hell een zilveren medaille voor het schilderij Schaatsenrijders.