Maarten van der Weijden

Naam: Maarten van der Weijden
Geboren: 31 maart 1981 te Haastrecht

2008, Olympische Spelen XXIX te Beijing, China
Sport: zwemmen
Onderdeel: 10 km marathon
Prestatie: goud in een tijd van 1:51:51,6

Zijn ziekte leerde hem stap voor stap te leven. Met diezelfde instelling zwom Maarten van der Weijden donderdag 21 augustus tijdens de Olympische Spelen van Beijing 2008 ook naar het eerste goud op de tien kilometer. Berekenend en koel liet hij in het water van Shunyi Park zien dat een voormalig kankerpatiënt een olympische titel kan winnen. "Als je met zo'n ziekte in bed ligt, denk je niet meer in weken of maanden. Je voelt je zo rot en hebt zoveel pijn dat je blij bent dat het volgende uur voorbij is. Ik heb die strategie hier ook gekozen. Ik ben altijd relaxed gebleven.''

Dramatisch nieuws
De 27-jarige Van der Weijden had er al ettelijke malen over gefantaseerd hoe hij zou reageren als hij de titel zou pakken. Tot zijn grote verbazing bleef hij rustig. Zelfs toen Pieter van den Hoogenband euforisch om zijn nek vloog. "Het is allemaal ook zo onwerkelijk'', stelde Van der Weijden. "Het voelt net zo als toen ik op 12 maart in 2001 te horen kreeg dat ik leukemie had. Dat was dramatisch nieuws, maar toen was er ook al snel berusting.''

In de bloei van zijn sportieve leven wachtte hem toen een lange zware periode. "Het ging ook bijna verkeerd. Ze wilden met een ruggenprik chemo in mijn ruggenmerg spuiten. Maar door een bloedprop raakte ik bijna verlamd.'' Twee bulten op zijn hoofd van een hersenoperatie zijn nog zichtbare herinneringen aan die tijd. Verder wist Van der Weijden wonderbaarlijk goed te herstellen.

Nadat hij in 2003 voor het eerst weer zijn opwachting maakte bij een wereldtitelstrijd, wilde hij een inspiratiebron voor andere kankerpatiënten worden. Bij de WK in 2006 in Napels had dat al moeten gebeuren, maar die missie mislukte. In 2008 verwezenlijkte hij zijn doel door in Sevilla goud op de 25 kilometer te pakken. In Beijing kwam zijn grootste droom uit.

Kankercellen
Hoewel na zijn eerdere succes bij de wereldtitelstrijd de parallel met zevenvoudig Tour-winnaar Lance Armstrong al werd getrokken, spiegelde Van der Weijden zich nooit aan de Amerikaan. "Lance schreef in zijn boek dat hij de kankercellen uitkotste, maar ik heb het op een andere manier ondergaan. Ik ben in het ziekenhuisbed gaan liggen en heb me door mensen laten behandelen. Ik ben ze daar ook heel dankbaar voor en alle donateurs van het kankerfonds. Ik heb niet gevochten tegen kanker, wel voor het goud.''

Van der Weijden heeft daarom ook geen begrip voor de Amerikaanse zwemmer Eric Chateaux, die tegen het advies van de artsen in aan de Spelen meedeed. "Ik vind juist dat mensen vertrouwen moeten hebben in hun artsen. Dat wil ik iedereen met mijn prestatie ook meegeven, dat wil ik uitdragen.''

Elfstedenzwemtocht
Naast vele uren trainen in het bad in Eindhoven heeft Van der Weijden ook veel baat gehad bij een 'hoogtetent'. Hij heeft hier gemiddeld twaalf tot vijftien uur in doorgebracht. Daarnaast droeg hij regelmatig een speciale lichtbril die hem in de ochtend scherp moest maken. "Als Maarten ergens in gelooft, dat gaat hij er ook voor. Dat is zijn grote kracht'', complimenteerde Wouda. "Dit goud zal veel losmaken. Ik hoop dat hij voor veel mensen een inspiratie zal zijn.''

Via internet werd Van der Weijden door het Nederlandse volk gekozen tot vlaggendrager van Nederland bij de sluiting van de Olympische Spelen. Aan het eind van het jaar viel hem tijdens het Sportgala ook de titel Sportman van het jaar ten deel. Tijdens zijn dankwoord maakte hij bekend te stoppen met wedstrijdzwemmen. Het betekende overigens niet dat hij het langeafstandszwemmen vaarwel zei. Van der Weijden ging enorme afstanden zwemmen om geld in te zamelen voor de bestrijding van kanker. Zo zwom hij in 2017 heen en terug Het Kanaal over in 19 uur en 4 minuten. Een jaar later vestigde hij een wereldrecord door 102,8 kilometer te zwemmen in 24 uur. In 2019 volbracht hij zwemmend de Elfstedentocht.

Bronnen:
- ANP
- NOC*NSF
- Statistische gevgevens: Olympisch Oranje, Ton Bijkerk (Tirion Sport, 2008)
- Foto: ANP