Olympische Spelen van Athene 1896
Plaats: Athene (Griekenland)
Opening: 6 april 1896
Sluiting: 14 april 1896
Opening verricht door: koning George I van Griekenland
Deelnemende landen: 12
Aantal deelnemers: 246
Aantal sporten: 9
Sportonderdelen: 43
Nederlandse deelnemers: 0
Ondanks alle moeite die de Grieken zich hadden getroost, namen maar 246 sporters (uit twaalf landen) deel aan de eerste Olympische Spelen van het moderne tijdperk. Van officiële landenploegen was overigens nog geen sprake. Dankzij giften van de Griekse filantroop Averoff kon het eeuwenoude, totaal vervallen stadion van Herodus Atticus voor de Spelen worden gereconstrueerd.
Op het programma prijkten de volgende takken van sport: atletiek, gewichtheffen, schermen, wielrennen, worstelen, schieten, tennis, turnen en zwemmen. Er waren geen wedstrijden voor vrouwen.
De opening van de Spelen werd op 6 april 1896 verricht door koning George I van Griekenland. Dat was volgens de Gregoriaanse jaartelling zoals we die in het Westen gebruiken. De Grieken hanteerden de Juliaanse kalender en die wees aan dat het 25 maart was, de Griekse feestdag waarop een opstand uit 1821 op de Turken werd herdacht. Lees daar hier meer over.
Ongeschikt
De tijden bij de atletiekwedstrijden vielen, zelfs voor die dagen, niet mee. Zo had de Amerikaan Burke 54,2 sec nodig voor de 400 m. en de Australiër Flack 4:33,2 voor de 1500 m. Maar dat kan ook gelegen hebben aan de baan, die met zijn hyperscherpe bochten ongeschikt was voor de loopnummers.
De grote held van de Spelen was de Griek Spyridon Louis, in het gewone leven vervoerder van bronwater, die tot onbeschrijflijke geestdrift van zijn landgenoten, de marathon won. Voor de veertig kilometer van Marathon naar Athene had hij 2 uur, 58 minuten en 50 seconden nodig.
Hoezeer de sport nog in de kinderschoenen stond, bleek bij het zwemmen. Dat vond niet plaats in een zwemaccommodatie, maar in de haven van Piraeus. Voor de 1200 m vrije slag werden de deelnemers per boot de zee opgevoerd en daar op het woeste en ijskoude water losgelaten. De Hongaar Alfred Hajos was zo handig geweest zich dik in te smeren met vet en won.
De wereld van 1896
Voor de meeste mensen in Europa reikte de toenmalige wereld niet verder dan het eigen werelddeel en de overzeese koloniale gebieden. Groot-Brittannië vormde daarin de spil, op de voet gevolgd door Frankrijk. Het was de tijd van de Europese wereldhegemonie. Ook Duitsland maakte zich op voor een leidende rol, terwijl aan de overzijde van de Atlantische Oceaan het jonge Verenigde Staten zich als wereldmacht begon te presenteren.
De bekende wereld was wel veel kleiner geworden dankzij de nieuwe communicatiemiddelen. Het personenvervoer verliep een stuk gemakkelijker, nadat treinen en stoomschepen hun intrede hadden gedaan. Kenmerkend voor deze tijd was de ongebroken positie van de burgerij binnen de Europese samenlevingen. Grote groepen stonden buiten de politieke besluitvorming en namen ook nauwelijks deel aan het culturele leven. Ook de sport was het bijna exclusieve domein van de welgestelden. Maar door de modernisering van de samenleving dienden zich overal grote veranderingen aan.
Medaille-overzicht
Goud Zilver Brons
1. Griekenland 10 16 19
2. Verenigde Staten 11 7 2
3. Duitsland 6 5 2
4. Frankrijk 5 4 2
5. Groot-Brittannië en Ierland 2 3 2