We maken het je graag zo makkelijk mogelijk om aan de slag te gaan met sociale veiligheid op de club. Met die reden zijn de basiseisen sociale veiligheid ontwikkeld. Deze vier eisen bieden een stevig fundament voor de club: voldoe je aan de eisen, dan sluit je al veel onnodig risico uit.

De basiseisen bestaan uit:

• Het aanvragen van een Verklaring Omtrent het Gedrag voor vrijwilligers die werken met kwetsbare doelgroepen (zoals kinderen en sporters met een beperking)
• Het invoeren van een verenigingsbrede gedragscode
• Het aanstellen van een vertrouwenscontactpersoon
• Het vakkundig scholen van trainer-coaches.

Weten hoe je aan de slag kunt gaan met de basiseisen sociale veiligheid op jouw sportclub? We hebben hier veel informatie over beschikbaar. 

Van alle sportorganisaties, en dus ook sportclubs, in Nederland wordt verwacht dat zij aan de Code Goed Sportbestuur voldoen. Zo draag je als club bij aan je eigen legitimiteit en aan de integriteit van de sportsector. Aan de hand van de vier essentiële principes verantwoordelijkheid, democratie, maatschappij en transparantie geven sportorganisaties via de code invulling aan sterke en bewuste besturen met een heldere koers.

In 2021 is de Code Goed Sportbestuur laatst herzien. Immers, de samenleving verandert doorlopend en de sportsector ook. In de nieuwe versie ligt de nadruk op maatschappelijke relevantie, diversiteit en bestuurlijke en organisatorische kwaliteit.

Als club zijn er bepaalde dingen die je verplicht bent om te regelen. Het gaat daarbij om afspraken die de bonden met elkaar hebben gemaakt. Deze verplichtingen kunnen van elkaar verschillen, als jouw club is aangesloten bij een sportbond of bij de POS (Ondernemende Sportaanbieders Nederland), bijvoorbeeld. Het bestuur is verplicht erop toe te zien dat de afspraken worden nageleefd en dat leden op de hoogte zijn van de regels.

Wil jouw club aan de slag met sociale veiligheid? We helpen je graag bij de eerste stappen. Daarvoor is de expertpoule beschikbaar: een groep specialisten met diverse achtergronden, die voor en binnen clubs op specifieke hulpvragen in kunnen gaan, bijvoorbeeld hoe je een VOG kunt aanvragen en implementeren.

Clubs kunnen via de expertpoule gebruik maken van het volgende hulpaanbod:

• Verenigingstraject
• Inspiratiesessie
• Specifieke programma's 

Verenigingstraject sociale veiligheid

Het verenigingstraject sociale veiligheid is bedoeld voor bestuursleden van clubs. Een bestuur kan gratis beroep doen op de expertpoule. Het clubbestuur krijgt hulp bij het opzetten en implementeren van beleid rondom sociale veiligheid. Daarna komt de club in aanmerking voor de Regeling Gratis VOG. Na afloop van het traject kan men bijvoorbeeld gratis VOGs klaarzetten voor de vrijwilligers die binnen de betreffende vereniging met jongeren en kwetsbare groepen werken. Het High5! Stappenplan vormt de leidraad binnen het verenigingstraject. De club beperkt hiermee de kans op grensoverschrijdend gedrag en weet bovendien adequaat te handelen bij eventuele incidenten. Die behandelen we namelijk ook tijdens het traject.

Een verenigingstraject bestaat gemiddeld uit 15 uur begeleiding en kan kosteloos beschikbaar worden gesteld. Tijdens het intakegesprek wordt gezamenlijk bepaald wat de route en inzet van de expert wordt. 

Inspiratiesessie sociale veiligheid

De inspiratiesessies zijn bedoeld voor bestuursleden,  vertrouwenscontactpersonen en commissieleden van clubs. In een inspiratiesessie wisselen de aanwezigen van gedachten over het thema sociale veiligheid. Wat houdt dit in en hoe krijgt dit vorm in de sport? Wat blijkt er uit onderzoek? We geven voorbeelden van maatregelen die getroffen kunnen/moeten worden om de club sociaal veilig te maken. Waarvoor ben je als club verantwoordelijk? We bespreken het High 5! Stappenplan en de Regeling Gratis VOG.

Een inspiratiesessie duurt gemiddeld 60 minuten.

Specifieke programma's

Voor clubs kunnen ook aangepaste programma gemaakt worden met specifieke vragen. Zo kunnen onderwerpen als het herkennen van situaties en het inspireren tot preventiemogelijkheden worden behandeld. Experts komen vervolgens naar je toe of verzorgen online een bijeenkomst. Daarbij kun je kiezen uit een aantal onderwerpen, zoals:

• Gratis VOG
• Herkennen en voorkomen van grensoverschrijdend gedrag
• Inspiratiesessie sociale veiligheid
• Verenigingstraject sociale veiligheid
• Presentatie Basiseisen sociale veiligheid

Specifieke programma’s worden op maat gemaakt, afhankelijk van het doel en de te behalen resultaten. In de meeste gevallen worden deze kosteloos ingezet.

Het High5! Stappenplan helpt sportbestuurders en vrijwilligers die actief zijn binnen de vereniging om snel aan de slag te kunnen gaan met de preventie van grensoverschrijdend gedrag.

1. Stap 1: Hoe maken we onze vereniging veilig?

Het bestuur van een club is verantwoordelijk voor een veilige sportvereniging, waarin sportplezier centraal staat en waar geen ruimte is voor agressie, intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag. De vraag is: hoe ga je hiermee aan de slag?

2. Stap 2: Wat kan beter?

Door het doen van een risicoscan kan een sportclub een beter inzicht krijgen in mogelijke valkuilen en kansen. Wat gaat er goed en wat kan er beter? Door een projectgroep samen te stellen, risico’s in kaart te brengen en verbeterpunten te benoemen kan een club al snel grote stappen zetten ter preventie.

3. Stap 3: Wie doet er mee?

Een veilig sportklimaat bereik je door goed samen te werken. Dat kan een sportbestuur niet alleen. Door te zorgen voor een breed draagvlak en meerdere partijen die meewerken, is de kans op slagen groter. Dat begint met iedereen informeren en bewustmaken van wat grensoverschrijdend gedrag is.

4. Stap 4: Wat spreken we af?

Goede afspraken geven duidelijkheid over de omgangsnormen en regels op een sportclub. Het uitgangspunt hiervan zijn de gedragsregels van NOC*NSF en de sportbonden. Deze zijn bindend voor elke sportclub. 

5. Stap 5: Hoe houden we elkaar scherp?

Door aandacht te houden voor grensoverschrijdend gedrag en een veilige sfeer op de club, blijft het bestuur en de leden van een club scherp op het onderwerp. Denk aan het herhaaldelijk benoemen van het onderwerp op de jaarlijkse algemene ledenvergadering, of het instellen van verplichte scholingen voor nieuwe trainer-coaches.